Współpraca Grup Operacyjnych EPI w ramach Interwencji 13.5

W ramach Wspólnej Polityki Rolnej opracowano wsparcie dla beneficjentów zainteresowanych wielopodmiotową współpracą w celu wdrażania nowatorskich rozwiązań.

Takie wsparcie oferuje Interwencja 13.5, która opiera się na współpracy grup operacyjnych EPI zainteresowanych wdrażaniem innowacji na obszarach wiejskich.

Interwencja bazuje na definicji innowacji stosowanej w Podręczniku Oslo oraz definicji rolnika stosowanej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Co to jest innowacja?

Innowacja to wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem. Przyjęto, że minimalnym wymogiem zaistnienia innowacji jest, aby produkt, proces, metoda marketingowa lub metoda organizacyjna były nowe lub znacząco udoskonalone . (Źródło: materiały informacyjne OECD „Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji”).

Kim jest rolnik?

Rolnik to osoba fizyczna lub prawna, bądź grupa osób fizycznych lub prawnych, bez względu na status prawny takiej grupy i jej członków w świetle prawa krajowego, których gospodarstwo znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz która prowadzi działalność rolniczą (zgodnie z ARiMR).

Wsparcie gwarantowane jest beneficjentowi, który założy grupę operacyjną oraz przygotuje dobry wniosek konkursowy.

Grupa operacyjna- kto może wejść do takiej grupy?

Grupa operacyjna to rodzaj wielopodmiotowej współpracy. Uczestnikami grup operacyjnych według kategorii mogą być:

  • rolnicy;
  • właściciele lasów;
  • podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki (uniwersytety, instytuty, i tym podobne);
  • przedsiębiorcy, jeżeli wykonywany przez nich rodzaj działalności ujętej w PKD jest związany z operacja realizowana przez grupę operacyjną;
  • podmioty świadczące usługi doradcze.

Uczestnik, który jest rolnikiem i jednocześnie przedsiębiorcą, składa oświadczenie, w którym deklaruje w jakiej kategorii podmiotu będzie realizować zadania w grupie operacyjnej (EPI). Grupa, jeśli nie posiada zdolności prawnej musi działać na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej (na przykład umowa konsorcjum).

Umowa konsorcjum zawierać powinna co najmniej:

  • nazwę i skład EPI;
  • formę organizacyjną EPI;
  • cel utworzenia, opis partnerstwa, inicjatorów powstania i zakres działalności EPI;
  • sposób podziału zadań i obowiązków, zaplanowanych w ramach realizacji operacji, miedzy podmioty wchodzące w skład EPI, współdecydowania, ponoszenia odpowiedzialności, przez te podmioty z tytułu realizowanych zadań;
  • sposób podejmowania decyzji wewnątrz EPI;
  • zasady podziału praw nabytych w trakcie realizacji operacji i do dnia upływu 5 lat od dnia otrzymania płatności końcowej między podmioty wchodzące w skład EPI;
  • zasady reprezentowania podmiotów wchodzących w skład EPI;
  • określenie lidera konsorcjum.

Grupa musi posiadać numer identyfikacyjny, który nadaje ARiMR. (Dz.U. z 2020r. poz.1206,1440). Jeśli nie posiada zdolności prawnej może korzystać z numeru nadanego liderowi.

W ilu grupach operacyjnych można uczestniczyć?

Przedsiębiorca, prywatny podmiot doradczy i rolnik mogą brać udział tylko w jednej grupie EPI w ramach jednego naboru. Takim ograniczeniem nie są objęte publiczne jednostki doradztwa rolniczego oraz podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki. Podmioty wchodzące w skład grupy nie mogą być ze sobą powiązane osobowo lub kapitałowo.

Jak to działa?

Pomoc przyznaje się na realizację operacji, której przedmiotem będą rozwiązania w zakresie nowych lub udoskonalonych: produktów, technologii, metod organizacji, metod marketingu w sektorze rolnym, spożywczym i leśnym, w tym na rzecz rozwijania produkcji w systemach jakości żywności oraz rolnictwa 4.0. Każda zaproponowana operacja skoncentrowana będzie na zakresie produkcji i przetwarzaniu produktów rolnych zgodnie z załącznikiem nr 1 do Traktatu o funkcjonowaniu UE.

Coś nowego – Wsparcie Przygotowawcze

W Interwencji przewidziane jest dla nowych, tworzących się Grup Operacyjnych wparcie przygotowawcze. Wsparcie przygotowawcze, opracowane zostało dla wnioskodawców planujących utworzenie Grupy Operacyjnej. Beneficjent tego wsparcia może wnioskować o kwotę wypłacaną ryczałtem w wysokości 50 tysięcy złotych. Kwota wsparcia przeznaczona jest na utworzenie grupy i opracowanie planu operacji dotyczącej realizacji operacji z uwzględnieniem potrzeb rolnika. Ten etap nie jest obowiązkowy. Jeżeli grupa otrzyma wsparcie musi aplikować o pomoc finansową w ramach działania współpraca (przystąpić do konkursu) i otrzymać minimalną liczbę punktów. W takiej sytuacji grupa nie będzie zwracać pieniędzy. Utworzenie grupy w ramach wsparcia przygotowawczego powinno nastąpić do końca 2026r. Termin ten umożliwia przystąpienie i rozliczenie operacji z realizacji operacji. Podmiot ubiegający się o wsparcie musi przygotować plan operacji, w którym powinien:

  • określić problemy rolnika, jak GO EPI zamierza rozwiązać je poprzez realizację innowacyjnej operacji;
  • wskazać sposób rozwiązania problemów w formie uproszczonego planu operacji;
  • wykazać udziałowy charakter przygotowania planu operacji;
  • określić cele i efekty realizacji planu operacji;
  • uzyskać uproszczoną opinię o innowacyjności operacji.

Szczegóły związane ze Wsparciem Przygotowawczym

Beneficjent przygotowując wniosek powinien uwzględnić kryteria wyboru, ponieważ według nich zostanie oceniony wniosek. O wyborze wniosku decyduje uzyskanie odpowiedniej liczby punktów.

1. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował doświadczenie w tworzeniu partnerów z udziałem rolnika realizujących projekty współfinansowane ze środków pochodzących z UE – 2 punkty

2. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował doświadczenie w zakresie realizacji projektów z zakresu rozwoju obszarów wiejskich współfinansowanych ze środków z budżetu UE – 2 punkty

3. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował doświadczenie w zakresie realizacji projektów wspierających rolników lub naukowców – 2 punkty

4. Podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy została przyznana pomoc w ramach działania „Współpraca” w ramach PROW 2014-2020 – 2 punkty

5. Podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy została przyznana pomoc w ramach Horyzont 2020 lub Horyzont Europa (maksymalnie 4 punkty):

  • brał udział w projekcie w roli koordynatora – 4 punkty;
  • brał udział w projekcie w roli lidera pakietu – 3 punkty;
  • brał udział w projekcie w roli lidera zadania – 3 punkty;
  • brał udział w projekcie – 2 punkty;
  • złożył wniosek projektowy – 1 punkt.
6. Deklarowany udział rolników w składzie EPI (maksymalnie 6 punktów):
  • powyżej 5 rolników, w tym rolnik który zainicjował utworzenia EPI – 6 punktów;
  • od 3-5 rolników, w tym rolnik, który zainicjował utworzenie EPI – 4 punkty.

7. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował co najmniej trzyletnie doświadczeniem adekwatnym do operacji, która będzie objęta planem – 2 punkty.

8. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował zrealizowanie projektu finansowanego ze środków pochodzących z UE, którego rezultatem jest wdrożenie (maksymalnie 24 punktów).

  • Nowego lub znacznie udoskonalonego produktu – 6 punktów.
  • Nowych lub znacznie udoskonalonych technologii – 6 punktów.
  • Nowych lub znacznie udoskonalonych metod organizacji – 6 punktów.
  • Nowych lub znacznie udoskonalonych metod marketingu – 6 punktów dotyczących produkcji, przetwarzania lub wprowadzania do obrotu.

9. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował zrealizowanie projektu w zakresie rolnictwa 4.0 – 6 punktów.

10. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował realizowanie projektu w zakresie na rzecz rozwijania produkcji w systemach jakości żywności – 6 punktów.

11. Operacja będzie dotyczyć projektu pilotażowego lub prototypu lub projektu eksperymentalnego (maksymalnie 36 punktów).

  • Którego rezultatem jest wdrożenie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu – 6 punktów.
  • Którego rezultatem jest wdrożenie nowych lub znacznie udoskonalonych technologii – 6 punktów.
  • Którego rezultatem jest wdrożenie nowych lub znacznie udoskonalonych metod organizacji – 6 punktów.
  • Którego rezultatem jest wdrożenie nowych lub znacznie udoskonalonych metod marketingu – 6 punktów Dotyczącego produkcji, przetwarzania lub wprowadzenia do obrotu produktu.
  • Na rzecz rozwijania produkcji w systemach jakości żywności – 6 punktów.
  • Na rzecz rozwijania rozwiązań rolnictwa 4.0 – 6 punktów.

Podmiot ubiegający się o dofinansowanie (wnioskodawca) w ramach wsparcia przygotowawczego musi uzyskać minimum 46 punktów (maksymalnie 92 punkty).


Realizacja wsparcia przygotowawczego

Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane w dwóch transzach.

Pierwsza transza wsparcia obejmuje 80 procent kwoty przyznanej pomocy i będzie wypłacana, jeżeli beneficjent utworzy grupę operacyjną EPI. Druga transza wsparcia obejmuje 20 procent kwoty przyznanej pomocy i będzie wypłacana jeżeli beneficjent przedstawi plan operacyjny oraz uproszczona opinię o innowacyjności operacji.

Zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność końcową musi nastąpić w terminie 12 miesięcy od zawarcia umowy o przyznanie wsparcia przygotowawczego, lecz nie później niż do dnia 31 grudnia 2026 roku.

Ważna informacja. Beneficjant , który otrzymał wsparcie przygotowawcze ma obowiązek złożyć wniosek o przyznanie pomocy w ramach naboru na realizację operacji oraz uzyskać minimum 64 punktów.

Szczegóły związane z Interwencją 13.5

Interwencja 13.5 przewiduje refundację na następujących poziomach w poszczególnych kategoriach kosztów:

  • 100 procent kosztów ogólnych – koszty ogólne nie mogą przekroczyć 10 procent pozostałych kosztów;
  • 100 procent kosztów badań, (maksymalnie 50 procent kwoty pomocy);
  • 65 procent kosztów inwestycji materialnych i niematerialnych oraz do 100 procent w przypadku inwestycji nieprodukcyjnych;
  • 100 procent kosztów bieżących (20 procent sumy kosztów budowy, przebudowy, remontu, zakupu lub instalacji maszyn i urządzeń i kosztów badań). Kwota kosztów bieżących wypłacana jest w formie ryczałtu.

Co zaliczamy w Interwencji 13.5 do kosztów kwalifikowalnych?

Koszty kwalifikowalne dzielimy na cztery kategorie:

1. koszty inwestycyjne ‒ budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów lub infrastruktury, zakupu lub instalacji: ‒ nowych maszyn lub urządzeń, w tym środków transportu ‒ nowej aparatury naukowo-badawczej lub innych nowych urządzeń służących do wykonywania badań aplikacyjnych ‒wartości niematerialnych i prawnych;

2. koszty ogólne ‒ przygotowanie dokumentacji technicznej operacji (kosztorysy, projekty technologiczne, opinie o innowacyjności, i tym podobne), zakup wyników badań naukowych, ekspertyz, analiz;

3. koszty badań – zakup materiałów i sprzętu laboratoryjnego, który nie będzie środkiem trwały, zakup materiałów, podzespołów do stworzenia prototypu i będą jego częścią składową, koszty związane z odpłatnym korzystaniem z aparatury naukowo-badawczej w okresie realizacji operacji, koszty związane ze specjalistycznym środkiem transportu wewnętrznego, ponoszonym w czasie realizacji operacji, wynagrodzenie osób bezpośrednio wykonujących badania wraz z obowiązującymi składkami, zakup środków produkcji i usług, także rolniczych związanych z prowadzeniem badań;

4. koszty bieżące związane z funkcjonowaniem grupy operacyjnej.

Interwencja określa maksymalne kwoty pomocy o jaką może ubiegać się beneficjent. Zakładane kwoty pomocy kształtują się w następujący sposób:

  • projekt interwencji przewiduje 2 500 000 zł na jednego beneficjenta;
  • projekt zakłada limit w wysokości 2 250 000 zł na koszty inwestycyjne, bieżące i badań;
  • limit na koszty ogólne w projekcie wynosi 250 000 zł.

Co decyduje o przyznaniu pomocy?

Decyduje suma uzyskanych punktów przyznawanych na podstawie kryteriów wyboru operacji.

Kryteria wyboru

1. Podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy została przyznana pomoc w ramach działania „ Współpraca” w ramach PROW 2014-2020 (maksymalnie 4 punkty):

  • brał udział w projekcie w roli lidera – 4 punkty;
  • brał udział w projekcie w roli partnera – 2 punkty.

2. Podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy została przyznana pomoc w ramach Horyzont 2020 oraz Horyzont Europa – maksymalnie 4 punkty:

  • brał udział w projekcie w roli koordynatora – 4 punkty;
  • brał udział w projekcie w roli lidera pakietu – 3 punkty;
  • brał udział w projekcie w roli lidera zadania – 3 punkty;
  • brał udział w projekcie – 2 punkty;
  • złożył wniosek projektowy – 1 punkt.

3. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował co najmniej trzyletnie doświadczenie adekwatne do operacji – 2 punkty

4. Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy udokumentował zrealizowanie projektu finansowanego ze środków pochodzących z UE, którego rezultatem jest wdrożenie:

  • nowego lub znacznie udoskonalonego produktu  6 punktów;
  • nowych lub znacznie udoskonalonych technologii – 6 punktów;
  • nowych lub znacznie udoskonalonych metod organizacji – 6 punktów;
  • nowych lub znacznie udoskonalonych metod marketingu – 6 punktów dotyczących produkcji, przetwarzania lub wprowadzania do obrotu produktu;
  • zrealizowanie projektów w zakresie rolnictwa 4.0 – 6 punktów;
  • zrealizowanie projektu w zakresie na rzecz rozwijania produkcji w systemach jakości żywności – 6 punktów.
5. Adekwatność zakresu operacji do czasu jej realizacji, zakładanego budżetu i rezultatów (maksymalnie 6 punktów). Opłacalność proponowanych rozwiązań w zakresie proponowanej innowacji wpłynie na:
  • podniesienie jakości produkcji – 1 punkt;
  • dostosowanie produktów do indywidualnych potrzeb klientów – 1 punkt;
  • zwiększenie/rozszerzenie asortymentu – 1 punkt;
  • wejście na nowe rynki – 1 punkt;
  • zmniejszenie kosztów produkcji / dystrybucji – 1 punkt;
  • skrócenie czasu produkcji / dystrybucji – 1 punkt.
6. Adekwatność metodologii badawczej do rozwiązania problemu (maksymalnie 24 punkty):
  • potrzeba realizacji operacji jest uzasadniona wynikami badań naukowych – 6 punktów;
  • planowane do zastosowania techniki wykraczają poza obecnie stosowane na rynku, a rezultat projektu będzie konkurencyjny względem innych podobnych oferowanych rozwiązań – 12 punktów;
  • poprawnie zidentyfikowano różne ryzyka, zagrożenia lub bariery utrudniające bariery utrudniające wprowadzenie innowacji oraz przedstawiono sposób ich minimalizacji – 6 punktów.
7. Wnioskowana kwota pomocy wynosi do 350 tysięcy zł – 3 punkty.
8 .Udział w składzie EPI (maksymalnie 6 punktów):
  • od 3 do 5 rolników, w tym rolnik , który zainicjował utworzenie grupy operacyjnej  4 punkty
  • powyżej 5 rolników, w tym rolnik , który zainicjował utworzenie grupy operacyjnej – 6 punktów
9. Operacja będzie: - realizować cele Strategii „ Od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego – 5 punktów - możliwa do wdrożenia na poziomie małych i średnich gospodarstw –2 punkty
10. Operacja dotyczy projektu pilotażowego lub prototypu, lub projektu eksperymentalnego – maks. 36 punktów:
  • którego rezultatem jest wdrożenie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu – 6 punktów
  • którego rezultatem jest wdrożenie nowych lub znacznie udoskonalonych technologii – 6 punktów
  • którego rezultatem jest wdrożenie nowych lub znacznie udoskonalonych metod marketingu – 6 punktów dotyczącego produkcji, przetwarzania lub wprowadzania do obrotu produktu,
  • na rzecz rozwijania produkcji w systemach jakości żywności – 6 punktów
  • na rzecz rozwijania rozwiązań rolnictwa 4.0 – 6 punktów

     

W przypadku naboru wniosków na realizację operacji pomoc może być przyznana podmiotowi, który uzyska przynajmniej 64 punkty. Maksymalnie można uzyskać za wniosek 128 punktów.

Podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy będzie składał wniosek po uprzednim ogłoszeniu naboru poprzez elektroniczny wniosek eWniosek w przygotowanym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Generatorze Wniosków.

Zasady realizacja operacji w ramach Interwencji 13.5

  • Operacja realizowana może być w nie więcej niż dziesięciu etapach.
  • Beneficjent jest zobowiązany do złożenia pierwszego wniosku o płatność pośrednią 9 miesięcy od dnia zawarcia umowy o przyznanie pomocy.
  • Beneficjent jest zobowiązany do zakończenia operacji i złożenia wniosku o płatność końcową 36 miesięcy od zawarcia umowy o przyznanie pomocy, lecz nie później niż 30 czerwca 2029 roku.
  • Beneficjent jest zobowiązany do współpracy z brokerami innowacji w zakresie przekazywania informacji o realizowanej operacji.
  • Beneficjent ma obowiązek przekazywania informacji o realizowanym projekcie za pośrednictwem KSOW+.
Tekst: Justyna Głowacka, główny specjalista  broker sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich Dział Metodyki Doradztwa, Szkoleń i Wydawnictw. Zdjęcie: Freepik