Działanie „Współpraca” – nabór wniosków od 30 kwietnia do 15 czerwca
W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2014-2020 zostało wdrożone działanie M16 „Współpraca”. Dotychczas przeprowadzono pięć naborów wniosków o przyznanie pomocy w dwóch kategoriach.
Trzy nabory dotyczyły tematów związanych z opracowaniem i wdrożeniem innowacji, a dwa nabory były związane z tworzeniem krótkich łańcuchów dostaw.
Obecnie trwa nabór wniosków dedykowany grupom operacyjnym, które planują opracować i wdrożyć nowe rozwiązania do praktyki rolniczej.
Szczegóły dofinansowania działania opisuje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Współpraca” objętego PROW na lata 2014–2020 (Dz.U. z 2020r. poz. 80 oraz Dz.U. z 2021r. poz. 2130).
Grupy operacyjne
Pomysły muszą być związane z innowacyjnością. Podręcznik Oslo zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji definiuje innowacyjność jako wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w gospodarstwie, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem. Przyjęto, że minimalnym wymogiem zaistnienia innowacji jest, aby produkt, proces, metoda marketingowa lub metoda organizacyjna były nowe lub znacząco udoskonalone.
Według wytycznych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) rolnik to osoba fizyczna lub prawna, bądź grupa osób fizycznych lub prawnych, bez względu na status prawny takiej grupy i jej członków w świetle prawa krajowego, których gospodarstwo znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz która prowadzi działalność rolniczą.
Zgodnie z rozporządzeniem o dofinansowanie może ubiegać się grupa operacyjna. Podmiotami wchodzącymi w skład grupy mogą być:
- właściciele lasów,
- naukowcy - podmioty, o których mowa w artykule 7 ustęp 1 punkt 1, 2 i 4‒7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku ‒ Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, punkt 8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku ‒ Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, w przypadku gdy ich działalność naukowa obejmuje badania naukowe w rozumieniu artykułu 4 ustęp 2 tej ustawy lub prace rozwojowe w rozumieniu artykułu 4 ustęp 3 tej ustawy,
- przedsiębiorcy,
- podmioty świadczące usługi doradcze.
Obowiązkowo w grupie musi znajdować się rolnik.
Grupa, jeśli nie posiada zdolności prawnej musi działać na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej (na przykład umowa konsorcjum). Każda grupa musi posiadać numer identyfikacyjny, który nadaje ARiMR. (Dz.U. z 2020r. poz.1206,1440). Jeśli grupa nie posiada zdolności prawnej może korzystać z numeru nadanego Liderowi.
Jak to działa?
Pomoc przyznaje się na operację, jeżeli przedmiotem jest:
- opracowanie i wdrożenie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu, objętego załącznikiem numer 1 do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, lub
- nowych lub znacznie udoskonalonych technologii lub metod organizacji lub marketingu dotyczących produkcji, przetwarzania lub wprowadzania do obrotu produktów objętych powyższym załącznikiem, lub
- tworzenie krótkich łańcuchów dostaw lub rynków lokalnych dotyczących produkcji, przetwarzania lub wprowadzania do obrotu produktów objętych powyższym załącznikiem.
Pomoc przyznaje się, jeżeli:
- koszty kwalifikowalne nie są współfinansowane z udziałem innych środków publicznych,
- planowana operacja spełnia wymagania określone przepisami prawa mającymi zastosowanie do inwestycji realizowanych w ramach operacji,
- będzie realizowana w nie więcej niż dziesięciu etapach,
- zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność końcową nastąpi w terminie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy, lecz nie później niż do dnia 31 grudnia 2024 roku,
- w okresie realizacji operacji oraz przez 5 lat od dnia otrzymania płatności końcowej będzie prowadzona i aktualizowana strona internetowa, na której będą umieszczane informacje na temat realizowanej operacji oraz jej rezultatów,
- rezultaty będą nieodpłatnie udostępniane do publicznej wiadomości, co najmniej na stronie internetowej, do dnia, w którym upłynie 5 lat od dnia otrzymania płatności końcowej,
Pomoc wypłacana jest w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych.
Wyróżniamy 4 kategorie kosztów:
- inwestycyjne - budowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów lub infrastruktury, zakupu lub instalacji:‒nowych maszyn lub urządzeń, w tym środków transportu‒nowej aparatury naukowo-badawczej lub innych nowych urządzeń służących do wykonywania badań aplikacyjnych ‒wartości niematerialnych i prawnych,
- ogólne,
- badań,
- bieżące związane z funkcjonowaniem grupy operacyjnej.
Wysokość pomocy wynosi 6 000 000 złotych na jednego beneficjenta.
Na koszty inwestycyjne, koszty bieżące i badań limit wynosi w sumie 5 500 000 złotych; Koszty ogólne - to 500 000 złotych. Limit łączny na jedną grupę operacyjną w okresie realizacji PROW 2014-2020 wynosi 12 000 000 złotych.
Refundacja kosztów obejmuje:
- 100% kosztów ogólnych (koszty ogólne nie mogą przekroczyć 20% sumy pozostałych kosztów kwalifikowalnych oraz kosztów bieżących),
- 100% kosztów badań (jednak nie mogą przekroczyć łącznie 50% kwoty pomocy na operację)
- 70% kosztów budowy, przebudowy, remontu, zakupu lub instalacji maszyn i urządzeń,
- 100% kosztów bieżących, które nie mogą przekroczyć łącznie 20% sumy kosztów budowy, przebudowy, remontu, zakupu lub instalacji maszyn i urządzeń i kosztów badań (ryczałt).
Przyznanie dofinansowania
Suma uzyskanych punktów decyduje o przyznaniu dofinansowania. Punkty liczy się na podstawie obowiązujących kryteriów. Kryteria obejmują następujące elementy:
- W skład grupy operacyjnej wchodzi jednostka naukowa lub uczelnia:
- wykonuje działalność naukową w dyscyplinie naukowej niezbędnej do realizacji operacji – 2 punkty
- i dodatkowo posiada kategorię A+, A, B+ lub B – 4 punkty
- W skład grupy operacyjnej realizującej operację, której przedmiotem jest opracowanie i wdrożenie innowacji w zakresie tworzenia lub rozwoju krótkich łańcuchów dostaw lub rynków lokalnych, wchodzi więcej niż 10 rolników– 2 punkty
- W skład grupy operacyjnej wchodzi podmiot, który udokumentował zrealizowanie projektu finansowanego ze środków pochodzących z Unii Europejskiej, którego rezultatem jest wdrożenie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu lub nowych lub znacznie udoskonalonych technologii lub metod organizacji lub marketingu dotyczących produkcji, przetwarzania lub wprowadzania do obrotu produktu– 2 punkty.
- Wszyscy przedsiębiorcy, wchodzący w skład Grupy Operacyjnej, działają jako przedsiębiorcy prowadzący mikro-, małe lub średnie przedsiębiorstwo, w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 – 2 punkty
- Realizacja operacji dotyczy:
- 2 zakresów innowacji: – 2 punkty; powyżej 2 zakresów innowacji –3 punkty; innowacje dotyczące krótkich łańcuchów dostaw – 1 punkt
- ma charakter badawczo-rozwojowy, a przyjęta metodologia badawcza jest adekwatna do rozwiązywanego problemu – 3 punkty
- będzie zakończona opracowaniem rozwiązania cyfrowego z możliwością zastosowania go przez rolnika – 3 punkty
- Wnioskowana kwota pomocy wynosi:
- do 1 miliona złotych – 5 punktów,
- od 1 do 2 milionów złotych – 4 punkty,
- od 2 do 3 milionów złotych – 3 punkty,
- od 3 do 4 milionów złotych – 2 punkty.
- Potrzeba realizacji operacji jest uzasadniona wynikami badań naukowych – 2 punkty
- Potencjał rynkowy rezultatu operacji:
- Obszar oddziaływania rezultatu operacji wykracza poza Polskę – 1 punkt
- Rezultat operacji może być zaadaptowany do innych celów, niebędących przedmiotem operacji – 1 punkt
- Przedmiot operacji dotyczy:
- innowacji udoskonalającej istniejące na terenie Polski rozwiązania - 4 punkty
- Innowacji dotychczas niestosowanych na terytorium Polski – 6 punktów
- Wyłącznie produkcji podstawowej produktów rolnych – 4 punkty
- W ramach operacji wymagane będą prace rozwojowe - 3 punkty
- Rezultaty operacji przyczynią się:
- Ochrony środowiska naturalnego – 2 punkty
- Łagodzenie zamian klimatu – 2 punkty
Minimalna liczba punktów wymagana to 18 punktów.
Po ogłoszeniu wyników Beneficjent podpisuje umowę z Agencja oraz weksel inblanco jako forma zabezpieczenia.
Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli Beneficjent:
- zrealizował lub realizuje zobowiązania określone w umowie,
- udokumentował zrealizowanie operacji , w tym poniesienia kosztów kwalifikowalnych,
- koszty kwalifikowalne poniesione są w formie bezgotówkowej i są zgodne z zestawieniem rzeczowo-finansowym,
- złożenie pierwszego wniosku o płatność pośrednią nastąpi nie później niż 9 miesięcy od dnia zawarcia umowy,
- płatność końcowa będzie obejmować nie mniej niż 20% łącznej planowanej wysokości pomocy,
- Grupa Operacyjna, wraz z wnioskiem o płatność końcową, musi złożyć dokument zawierający informacje o osiągniętych wynikach, przeprowadzonych analiz, prób lub testów, które potwierdzają możliwość zastosowania rezultatów zrealizowanej operacji w praktyce.
Należy pamiętać o tym, że wszystkie koszty muszą być racjonalnie uzasadnione, a przede wszystkim niezbędne do osiągnięcia celu.
Działanie „Współpraca” jest doskonałym narzędziem dla rolnika, który ma możliwość wprowadzić nowatorskie rozwiązania w swoim gospodarstwie. Zawiązuje się trwała współpraca pomiędzy różnymi podmiotami. Można uznać, że powstające kooperatywy angażują rolników, którzy mają możliwość wprowadzać szereg innowacyjnych rozwiązań do praktyki.