Sprawozdanie z konferencji w ramach projektu: „Poprawa pozycji konkurencyjnej rolników dzięki ograniczeniu roli pośredników w łańcuchu produkcji wołowiny”

Pierwszy dzień - wykłady i panel dyskusyjny

Pierwszego dnia trwania konferencji, która odbywała się w siedzibie Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, po dokonaniu rejestracji nastąpiło powitanie zaproszonych gości przez Panów: Ryszarda Zarudzkiego – zastępcę dyrektora Kujawsko-Pomorskiego ODR do spraw transferu wiedzy i innowacji oraz Jana Pietrzaka - prezesa Zarządu Federacji Grup i Producentów Wołowina Polska. Pan Dyrektor w swoim przemówieniu pokrótce omówił obszary działalności lokalnego ODR-u skupiając się na funkcjonowaniu gospodarstw rolnych o profilu zwierzęcym, natomiast Prezes Federacji wprowadził uczestników w szczegóły projektu i omówił dotychczasowe działania.

Następnie głos zabrali przedstawiciele Dyrekcji pozostałych Ośrodków z województw biorących udział w operacji: Sylwia Sikorska, zastępca dyrektora Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie, Małgorzata Micińska – Wąsik, pierwszy zastępca dyrektora Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie i Maciej Szłykowicz – pierwszy zastępca dyrektora Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Wyrazili oni swoje opinie na temat przebiegu prowadzonych działań, a koordynatorzy regionalni dokonali prezentacji potencjału poszczególnych województw i omówili zrealizowane wyjazdy studyjne z perspektywy każdego województwa. Głoś zabrał również Marek Witkowski - dyrektor Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Bydgoszczy, który wyraził zadowolenie z realizacji operacji i nakreślił perspektywy rynku wołowiny i możliwości wspierania działań promocyjnych.

Następnie uczestnicy wysłuchali wykładu wygłoszonego przez doktora inżyniera Sławomira Jarkę ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) w Warszawie oraz Adama Patkowskiego pod nazwą: Integracja pionowa w łańcuchach produkcji żywności na przykładzie wołowiny. Doktor Jarka podzielił się ze słuchaczami zarówno swoją wiedzą akademicką, jak i szerokim doświadczeniem w przedmiotowym zakresie. Przedstawił zasady i uwarunkowania skutecznej budowy integracji pionowej, kluczowy w tym zakresie element wzajemnego zaufania oraz korzyści płynące z tejże integracji i realizacji wspólnych celów.

Adam Patkowski z kolei omówił przykłady dobrych praktyk i skutecznych działań w zakresie integracji pionowej, zarówno w krótkich, jak i rozbudowanych, ale zoptymalizowanych łańcuchach produkcji żywności, w tym wołowiny. Pochodziły one przede wszystkim z rynków zagranicznych, gdyż podstawowym warunkiem osiągnięcia sukcesu jest zaawansowana integracja pozioma, czyli współpraca między rolnikami – producentami żywca wołowego. Był on przyczynkiem do ożywionej dyskusji podczas panelu.

Po nim odbył się drugi wykład wygłoszony przez Panów Michała Brzozowskiego oraz Krzysztofa Juśkiewicza, pod nazwą: Profilaktyka w produkcji bydła i jej wpływ na efektywność produkcji. Michał Brzozowski przedstawił podstawowe zasady i uzmysłowił słuchaczom kluczowe znaczenie postępowania z cielętami w pierwszym miesiącu ich życia. Jest to kluczowy element wpływający na status zdrowotny, przyrosty, tempo wzrostu i walory użytkowe opasów. Krzysztof Juśkiewicz omówił problemy pojawiające się w procesie odchowu cieląt, znaczenie profilaktyki i rozmaite dostępne rozwiązania w tym zakresie. Pozwalają one wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć ryzyka i upadki oraz budować odpowiedni status zdrowotny bydła. Efektem prezentacji również był dynamiczny i ciekawy panel dyskusyjny.

Po zakończeniu panelu rozpoczęły się dalsze gorące dyskusje na temat samego projektu i oczekiwań z nim związanych. Zwrócono uwagę, że wyjazdy studyjne umożliwiły wymianę doświadczeń rolników z poszczególnych województw, które charakteryzują się odmienną specyfiką i strukturą w zakresie produkcji bydła oraz poszerzenie kontaktów i ich wykorzystanie w handlu wołowiną. Rozmówcy potwierdzili po raz kolejny, iż niezbędne jest wzmocnienie pozycji rolników poprzez bezpośredni zakup młodego bydła w gospodarstwach zamiast poprzez pośredników. Efektem tego będzie ograniczenie upadków, wyższy status zdrowotny zwierząt oraz przyspieszenie procesu integracji branżowej. Zwrócono również ponownie uwagę na konieczność dążenia do wzrostu spożycia wołowiny w Polsce i zwiększenie współpracy w tym zakresie z Funduszem Promocji Mięsa Wołowego.

Drugi dzień - kontynuacja wykładów

Drugiego dnia po przybyciu zaproszonych gości do Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji imienia Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie konferencja była kontynuowana. Na początku głos zabrał zastępca dyrektora Kujawsko-Pomorskiego ODR do spraw transferu wiedzy i innowacji, Ryszard Zarudzki, który krótko omówił nowe zasady funkcjonowania płatności bezpośrednich ze szczególnym uwzględnieniem produkcji bydła oraz wołowiny.

Tytuł pierwszego wykładu podczas drugiego dnia konferencji brzmiał: Krajowe i międzynarodowe certyfikaty jakości, paszportyzacja polskiej żywności ze szczególnym uwzględnieniem wołowiny, a wygłosili go Adam Patkowski oraz Roman Grzesiak. Pierwszy z wykładowców omówił funkcjonujące w Polsce oraz na rynkach zagranicznych certyfikaty i standardy jakości. Podkreślił ich znaczenie w handlu międzynarodowym (ponad 80% polskiej wołowiny trafia na eksport) oraz komunikacji z konsumentami. Drugi z prelegentów przedstawił zasady i postępy prac w prowadzonym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wraz z NASKiem projekcie paszportyzacji polskiej żywności. Nakreślił znaczenie projektu i szanse jakie otwiera on przed sektorem produkcji polskiej wołowiny. W panelu dyskusyjnym, który nastąpił po wykładzie podkreślano rolę procesów certyfikacji standardów oraz jakości produkcji i wyrażono nadzieję na szybki postęp oraz sukces projektu paszportyzacji polskiej żywności.

Następny wykład: Światowe rynki agro i przyszłość produkcji mięsnej ze szczególnym uwzględnieniem wołowiny przedstawili doktor inżynier Monika Gębska (SGGW) oraz Adam Patkowski. Doktor Monika Gębska omówiła problematykę bezpieczeństwa żywnościowego, trendy rynkowe oraz kwestię oczekiwań i rosnącej świadomości konsumentów. Adam Patkowski przedstawił problemy i zarzuty z jakimi boryka się branża mięsna i generalnie produkcja zwierzęca. Podkreślił znaczenie edukacji, budowy świadomości, otwartości na innowacje (w tym digitalizację) i zrównoważoną produkcję oraz konieczność transformacji łańcucha produkcji wołowiny, a w zasadzie generalnie łańcuchów dostaw żywności. W czasie panelu dyskusyjny omówiono również dobre praktyki w zakresie budowy bezpośrednich partnerskich relacji handlowych i wzajemnego zaufania. W trakcie prowadzonej dyskusji ponownie poruszono bardzo istotne tematy związane z aktualnymi problemami w rolnictwie związanymi z wojną na Ukrainie oraz transformacją energetyczną.

Po zakończeniu panelu dyskusyjnego Prezes Federacji, poszczególni eksperci i koordynatorzy regionalni podsumowali konferencję, wyjazdy studyjne zrealizowane w ramach operacji oraz projekt jako całość.

Projekt uzmysłowił jego uczestnikom skalę problemów i wyzwań z jakimi zmaga się branża mięsna i generalnie produkcja zwierzęca. Pokazał jak olbrzymia nierównowaga panuje w łańcuchu produkcji wołowiny i ile jest w tym zakresie do zrobienia. Bardzo wyraźnie wybrzmiały braki w integracji, zarówno poziomej jak i pionowej i niedopasowanie pomiędzy rolnikami sprzedającymi młode bydło (cielęta i odsady) a tymi, którzy kupują młodzież do dalszego opasu. Otwiera to olbrzymią przestrzeń dla pośredników, którzy bezlitośnie ją wykorzystują i zbudowali dominującą pozycję w łańcuchu produkcji wołowiny nie tylko na tym jego etapie. Bardzo ważny jest również niedoceniany obecnie problem certyfikacji jakości i standardów produkcji jednak w tym obszarze olbrzymie nadzieje pokładane są w prowadzonym obecnie projekcie paszportyzacji polskiej żywności. Podstawą i pierwszym impulsem do zmian musi być przemyślana i efektywna edukacja, budowa wzajemnego zaufania i gotowość do zmiany w bezpośrednich relacjach pomiędzy rolnikami. Należy przełamać istniejące bariery poprzez transformację łańcucha produkcji, aby stał się bardziej innowacyjny i zrównoważony. Doprowadzi to do jego optymalizacji, budowy partnerskich relacji, zwiększy generowaną wartość dodaną i da szansę na jej sprawiedliwy podział.

Wszyscy uczestnicy konferencji, w tym przedstawiciele Dyrekcji poszczególnych Ośrodków Doradztwa Rolniczego – Partnerów Dodatkowych operacji oraz Zarząd Federacji Grup i Producentów Wołowina Polska zgodnie wyrazili zadowolenie ze zrealizowanego projektu oraz jego rezultatów. Ustalono, iż wspólne działania będą kontynuowane oraz wstępnie zaplanowano kolejne kroki w staraniach o poprawę pozycji konkurencyjnej rolników w łańcuchu produkcji wołowiny i ograniczenie dominującej w nim roli pośredników.

Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl. Zostań partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

Instytucją odpowiedzianą za treść informacji jest Federacja Grup i Producentów Wołowina Polska