Żywność ekologiczna jako jeden z czynników wpływających na zdrowie człowieka
Ekologiczna żywność jest żywnością prozdrowotną, która wywiera znaczący wpływ na zdrowie oraz prawidłowe czynniki życiowe. W swoim składzie zawiera znacznie niższą zawartość azotynów i azotanów oraz metali ciężkich, takich jak ołów oraz śladowe ilości pestycydów.
Żywnością ekologiczną według Rozporządzenia Komisji Wspólnoty Europejskiej można nazwać żywność, która pochodzi przynajmniej w 95 procentach z upraw rolnictwa ekologicznego. Można ją również znaleźć pod nazwą żywności biologicznej, organicznej oraz biodynamicznej.
Ekologiczna żywność jest średnio czterokrotnie rzadziej zanieczyszczona pozostałościami pestycydów w porównaniu z żywnością, która pochodzi z rolnictwa konwencjonalnego. Ze względu na swoje właściwości, brak szkodliwych substancji w tejże żywności zalecana jest w diecie niemowląt, osób starszych, osób przewlekle chorych oraz chorych na nowotwory (żywność ekologiczna w swoim składzie zawiera znaczące ilości witaminy C, która jest silnym antyoksydantem). Zalecana jest również osobom stosującym dietę wegańską i wegetariańską.
Ekologiczna – czyli jaka?
Żywność ekologiczna jest żywnością, która:
- została wytworzona w optymalnych warunkach środowiskowych metodami, które utrzymane są w harmonii z przyrodą oraz wytworzona jest w gospodarstwach posiadających certyfikat;
- wytwarzana jest takimi metodami, które w jak największym stopniu pozwolą zachować naturalną wartość odżywczą;
- żywność ta jest wytwarzana bez konserwantów, sztucznych barwników i innych dodatków funkcjonalnych;
- do sprzedaży przekazywana jest przeważnie w opakowaniach szklanych (mleko, napoje).
Rolnictwo ekologiczne jest najbardziej prośrodowiskową metodą produkcji rolnej. Z uwagi na wpływ ekologicznego rolnictwa na zdrowie człowieka, nie należy również zapominać, że ekologia jest korzystna dla środowiska przyrodniczego oraz ma pozytywny wpływ na sytuację zarówno społeczną, jak i ekonomiczną ludności.
Zasadą systemu rolnictwa ekologicznego jest znaczne zmniejszenie lub całkowite wycofanie z produkcji żywności pestycydów, wszelkiego rodzaju środków weterynaryjnych oraz substancji dodatkowych do żywności. Rynek rolnictwa ekologicznego i produkcja żywności ekologicznej cały czas pnie się ku górze. Znacznie zwiększyła się świadomość ludzi dotycząca żywienia. Zwracając uwagę na to, iż żywność pochodząca z ekologicznych gospodarstw może pozytywnie wpłynąć na zdrowie, to duże grono społeczeństwa zrezygnowało z żywności konwencjonalnej na rzecz żywności ekologicznej.
Jedynym czynnikiem, który decyduje o różnicy między żywności konwencjonalną a ekologiczną jest sposób uprawy oraz jawność procesu produkcji od momentu uzyskania surowca poprzez ich przetwarzanie do momentu wprowadzenia produktów na rynek spożywczy.
Zasady rolnictwa ekologicznego
Międzynarodowa Federacja Rolnictwa Ekologicznego przedstawiła cztery ogólne zasady rolnictwa ekologicznego. Do tych zasad zaliczamy:
- zasadę zdrowotności, która mówi o podtrzymaniu istniejącego poziomu zdrowia środowiska rolniczego. Przede wszystkim skupia się na polepszeniu stanu środowiska oraz stanu zdrowia zwierząt, roślin oraz gleby, a przede wszystkim człowieka;
- zasadę ekologii, według której rolnictwo organiczne działa na podstawie ekologicznych systemów;
- zasadę sprawiedliwości, która stawia na uczciwość rolnictwa ekologicznego na drodze od producenta do konsumenta. Zasada sprawiedliwości nie odnosi się tylko i wyłącznie do człowieka, w pewnym stopniu dotyczy ona również zwierząt, którym należy zapewnić godne warunki do życia i działać w oparciu o wymogi dobrostanowe;
- zasadę troskliwości, czyli to, że żadna uprawa ekologiczna nie może negatywnie wpłynąć na zdrowie zarówno człowieka jak i zwierząt. Każda uprawa ekologiczna powinna być prowadzona w sposób odpowiedzialny za zdrowie obecnych oraz przyszłych pokoleń.
Należy dodać, że ekologiczne metody produkcji żywności są odpowiednim zestawieniem działań na rzecz ochrony zdrowia konsumentów z działaniami na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Ekologiczne metody produkcji żywności są zróżnicowane pod względem:
- ekologicznym - bez zbędnego obciążania środowiska naturalnego (nie stosuje się pestycydów, sztucznych środków, środków weterynaryjnych);
- ekonomicznym - niezależny od nakładów zewnętrznych;
- społecznym – pozwala na zachowanie oraz rozwój wsi i rolnictwa jako społecznych i kulturalnych wartości.
Świadomy wybór
W dzisiejszych czasach popyt na żywność ekologiczną nie jest na zbyt wysokim poziomie. Zachowania nabywców, czyli konsumentów zmieniają się w sposób globalny. Konsumenci zaczynają zwracać znaczną uwagę na produkty bezpieczne, nie zawierające w swym składzie zbędnej chemii, oraz na ekożywność.
Konsumenci coraz bardziej zwracają uwagę na wpływ żywności, a zwłaszcza dodatków do żywności na ich zdrowie. Żywność ekologiczna jest wybierana dlatego, że w jej składzie (jeśli jest to produkt z certyfikatem żywności ekologicznej) nie ma szkodliwych substancji stosowanych jako dodatki do żywności, w ich składzie nie ma azotynów ani azotanów, a co najważniejsze nie występują w nich pestycydy. Pestycydy, a dokładniej ich śladowe ilości mogą występować w tej żywności, ale pochodzą tylko i wyłącznie z sąsiednich upraw.
Rozwój rynku produktów ekologicznych może przynieść korzyści zarówno dla rolników, przetwórców, pośredników, klientów, co w konsekwencji ostatecznie przyniesie ogromne korzyści dla całego społeczeństwa.
