Pamiętaj, rolnictwo regeneratywne
Rolnictwo stale się rozwija, a negatywne skutki ocieplenia klimatu coraz częściej pojawiają się także w naszym kraju. Większość gleb w Polsce to gleby lekkie, piaszczyste i przepuszczalne. Gospodarstwa rolne dotknięte suszą, nawalnymi deszczami oraz degradacją gleby stoją przed ogromnym wyzwaniem, aby ograniczyć straty finansowe oraz materialne.
Ziemia od lat była żywicielem jej mieszkańców, zatem należało bardzo o nią dbać. Tylko nieliczni mogli zakupić drogie środki ochrony roślin czy sztuczne nawozy, dlatego rolnicy stosowali płodozmian i zmianowanie, naturalne metody ochrony przed szkodnikami czy zasady doboru odpornych ras, gatunków i odmian. Zapewnienie bioróżnorodności i szczególna dbałość o nią było naturalnym zachowaniem każdego gospodarza. Stosowane zasady oraz metody uprawy i produkcji opierały się na zachowaniu równowagi w przyrodzie, poszanowaniu tradycji, kultury i rozwoju zgodnie z naturą.
Rosnące zapotrzebowanie na żywność oraz chęć osiągania krótkoterminowej maksymalizacji zysku, czyli zwiększenie efektywności ekonomicznej wymusiły zwiększenie wydajności roślin i zwierząt, przy jednoczesnym intensywnym wykorzystaniu wszystkich dostępnych środków produkcji rolniczej. To tak zwane rolnictwo konwencjonalne, które doprowadziło do pogorszenia gleby między innymi przez zwiększenie monokultury upraw, spadek żyzności gleby i wzrost zagrożenia jej erozją, a także wzrost zanieczyszczenia środowiska przez intensywne stosowanie chemicznych środków ochrony roślin i sztucznych nawozów. Zdegradowana gleba będzie się odnawiać wiele lat. Z myślą o przyszłych pokoleniach rolnicy powinni dążyć do stosowania metod rolnictwa regeneratywnego, które jest szansą na poprawę struktury gleby. Stan gleby ma ogromny wpływ na środowisko, jak i na stan samych upraw. To właśnie dzięki niej rośliny czerpią wszelkie składniki mineralne oraz wodę, co pozwala na ich stały rozwój.
Misja i cel
W przeciwieństwie do konwencjonalnych metod rolnictwa, rolnictwo regeneratywne skupia się na stworzeniu zrównoważonych, trwałych i bardziej naturalnych systemów uprawowych, które przynoszą korzyści zarówno dla rolników, jak i dla środowiska. Jego podstawową ideą jest stworzenie takiego systemu uprawy, w którym gospodarowanie połączy produkcję roślinną ze zrównoważonymi praktykami rolniczymi. Głównym celem rolnictwa regeneratywnego jest zadbanie o utrzymanie potencjału plonotwórczego gleby.
Przyjazne standardy w gospodarstwie
Celem rolnictwa regeneratywnego jest produkcja żywności oraz paszy wysokiej jakości przy:
- minimalnej ingerencji w strukturę gleby;
- zatrzymaniu wody w glebie i odbudowie jej zasobów wodnych;
- zwiększeniu bioróżnorodności uprawianych roślin;
- stosowaniu płodozmianu;
- stosowaniu naturalnych metod ochrony roślin i zwalczania szkodników, by ograniczyć zużycie środków ochrony roślin;
- wzroście materii organicznej w glebie i zwiększenie jej żyzności, dbaniu o dobrostan zwierząt;
- obniżeniu nakładów energetycznych w gospodarstwie.
Powyższe można osiągnąć dzięki wapnowaniu gleb, pozostawianiu resztek pożniwnych, połączeniu produkcji roślinnej ze zwierzęcą, wykorzystywaniu nawozów naturalnych, zasadzie minimalnej uprawy gleby, bezorkowej uprawie gleby, odpowiedniemu płodozmianowi, wprowadzeniu większej liczby gatunków w płodozmianie oraz uprawie roślin okrywowych i na zielony nawóz. Do najważniejszych efektów stosowania praktyk rolnictwa regeneratywnego zalicza się poprawę jakości kluczowego zasobu jakim w rolnictwie jest ziemia uprawna, a tym samym bardziej efektywną i przyjazną dla środowiska uprawę roślin oraz sekwestrację glebową węgla (zatrzymanie dwutlenku węgle w glebie i redukcję jego emisji do atmosfery).
Rolnictwo odpowiedzialne społecznie
Podążając za rozwijającym się światem, coraz więcej konsumentów zwraca uwagę na swoje zdrowie i na spożywaną żywność, przyglądając się jednocześnie metodom jej pozyskiwania. Coraz więcej firm stara się być przykładem dla społeczeństwa, pokazując wprowadzane proekologiczne i prośrodowiskowe działania.
Praktyki obejmujące rolnictwo regeneratywne udowadniają, że dzięki nim można nie tylko więcej zyskać, ale jednocześnie pomóc zregenerować się środowisku przyrodniczemu, któremu potrzebne są takie działania.
Rolnictwo regeneratywne wykorzystuje szereg założeń z systemu rolnictwa integrowanego, ekologicznego, permakultury (samoregulujące się systemy rolnicze na wzór ekosystemów naturalnych) i rolnictwa precyzyjnego.
Tekst: Magdalena Świątkowska, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska
Zdjęcie: Maciej Zimnicki
Źródło:
- "Czy rolnictwo regeneratywne to moda czy potrzeba?", magazyn Agro Profil, autor: dr inż Aleksandra Wieremczuk
- "Pierwsze kroki w rolnictwie ekologicznym",.Magdalena Świątkowska
- www.farmer.pl
- www.topfarms.pl
