Najważniejsze zasady bioasekuracji, które należy wdrożyć i ich przestrzegać

1. Ogrodzenie gospodarstwa płotem o określonej wysokości z zastosowaniem od spodu krawężnika lub podmurówki.
2. Zamocowanie tabliczki przed wejściem do gospodarstwa za napisem „ zakaz wstępu: oraz zamykanie bramy wjazdowej.
3. Osoby wchodzące do gospodarstwa powinny mieć ubranie zmienne.
4. Zwalczaniem gryzoni oraz prowadzenie dokumentacji.
5. Maty dezynfekcyjne za bramą i przed wejściem do budynków oraz prowadzenie dokumentacji z datą i godziną zastosowanie zabiegu.
6. Rejestr zwierząt, które wyjeżdżają i wjeżdżają do siedziby stada.
7. Zabezpieczenie chlewni, przed psami i kotami.
8. Przechowywanie trzody chlewnej w pomieszczeniach zamkniętych.
9. Umieszczenie w oknach siatek/moskitier ochronnych.
10. Sporządzanie pisemnego planu bioasekruacji razem z dokumentacją.

Zakres kontroli na gospodarstwie

1. Identyfikacji i rejestracji zwierząt.
2. Sprawdzenie dokumentacji związanej z leczeniem zwierząt, świń padłych.
3. Zakaz żywienia świń odpadami kuchennymi.
4. Karmienia trzody chlewnej paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących.
5. Bieżące oczyszczania i odkażanie narzędzi oraz sprzętu wykorzystywanego do pracy w budynkach inwentarskich.
6. Zakaz wykonywania uboju zwierząt na użytek własny.
7. Zakaz prac związanych z obsługą przy zwierzętach jeżeli w ciągu 48 godzin uczestniczyło się w polowaniach na zwierzęta łowne.
8. Bardzo istotne jest ogrodzenie wszystkich budynków, w których znajduje się trzoda chlewna, ściółka oraz pasze.

Rolą Inspekcji Weterynaryjnej jest wydawanie decyzji administracyjnych po stwierdzeniu nieprawidłowości. Rolnik otrzymuje nakaz usunięcia uchybień w określonym czasie. Może dojść nawet do nakazu uboju zwierząt i zakazu utrzymywania świń w tym gospodarstwie. Konsekwencją może być także kara finansowa lub w przypadku podejrzenia przestępstwa skierowanie sprawy do organów ścigania.

Prawidłowe zabezpieczenie fermy pod kątem bioasekuracji obniża ryzyko strat związanych z wystąpieniem ptasiej grypy. Ma również ogromny wpływ na końcowy wynik produkcyjny. Tak samo jak w przypadku trzody chlewnej najważniejszą zasadą w bezpiecznym funkcjonowaniu fermy kurzej jest ograniczenie do minimum ilości osób, sprzętu i środków transportu dostających się na teren danego gospodarstwa.

Bezwzględnie każda ferma musi być ogrodzona, trzeba mieć miejsce na postój samochodów. Wejście na fermę danej osoby powinno być spisane i odbywać się przez pomieszczenia, z dala od budynku inwentarskiego, najlepiej przy bramie, aby można wziąć prysznic i przebrać się w odzież używaną, tylko na potrzeby gospodarstwa.

Najbardziej istotny jest fakt, że największe zagrożenie powodują osoby, które często mają kontakt z różnymi fermami, należą do nich lekarze weterynarii, osoby pracujące przy załadunku drobiu, osoby serwisujące sprzęt stanowiące wyposażenie kurnika, a zdarza się, że również sami właściciele.

Zatrudniając osoby do pracy, należy wziąć pod uwagę czy dany pracownik ma kontakt z ptakami innymi niż te na fermie. Przydomowy chów drobiu, ptaków ozdobnych, związany z pracą współmałżonka lub kogoś z domowników na innej fermie, są ryzykowne, które powinny dyskwalifikować kandydata do pracy na fermie drobiu.

Bardzo istotnym elementem bioasekuracji jest ułożenie mat dezynfekcyjnych przed wjazdem i wejściem na fermę oraz przed wejściem do każdego budynku inwentarskiego. Środek dezynfekcyjny, który zastosujemy do mat musi działać bardzo długo i być odporny na różne temperatury. Mega duży problem mają hodowcy związany z dostawą pasz.

W momencie planowania i budowy fermy można zaprojektować silosy paszowe w pobliżu ogrodzenia tak, by ich załadunek nie wiązał się z wjazdem na fermę. Stosowana jest również dezynfekcja kół lub całych pojazdów za pomocą opryskiwaczy lub kurtyn.

Jeżeli wystąpi taka sytuacja, że lekarz weterynarii, jest w kilku pomieszczeniach należy zadbać o to, żeby ruch odbywał się od ptaków najmłodszych do najstarszych.

Konsekwencje chorób zwierzęcych dla ludzi

Mięso drobiowe i inne produkty pochodzenia odzwierzęcego, różnego rodzaju podroby produkowane niezgodnie z zasadami bezpieczeństwa mogą być źródłem zakażenia ludzi różnymi chorobami spowodowanymi zarówno zjedzeniem zakażonego mięsa, jak i bezpośrednim kontaktem ze zwierzętami. Leczenie groźnych zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella jest niebezpieczne i zagraża zdrowiu dzieci, a także osób starszych, które są w grupie podwyższonego ryzyka.

Dlatego bardzo ważne jest, aby dbać o zwierzęta i warunki ich chowu od wylęgarni po fermy, a także o bezpieczeństwo produkcji w ubojniach. Należy mieć na uwadze że drób niekiedy przechodzi zakażenie w sposób bezobjawowy, a źródłem infekcji może być drugi zarażony osobnik lub pasza, a nawet osoby opiekujące się stadem czy narzędzia i sprzęty stojące niedaleko zwierząt.

Przestrzeganie podstawowych zasad bioasekuracji chroni gospodarstwo przed potencjalnymi stratami, a konsumentowi daje pewność, że nie znajdzie salmonelli w jajku i mięsie, które spożywa.

Tekst: Aldona Mosiek, doradca WODR w powiecie rawickim

Zdjęcie: Freepik