Żniwa kukurydziane okiem doradcy

Popularność uprawy kukurydzy w naszym kraju ciągle rośnie, a w ostatnich latach stała się dominującą obok roślin zbożowych. Jest to głównie rezultat wszechstronności zastosowania tej rośliny.

Uprawa kukurydzy cieszy się dużym zainteresowaniem rolników i stanowi znaczącą pozycję w strukturze zasiewów. Roślina ta powszechnie uprawiana jest nie tylko jako baza paszowa dla bydła w szczególności krów mlecznych, ale także na ziarno. Z uwagi za zmiany klimatyczne oraz zróżnicowanie klimatyczno-glebowe, warunki wilgotnościowe gleby nie zawsze sprzyjają uprawie kukurydzy. Postęp biologiczny, a co za tym idzie dobór odpowiednich odmian, które lepiej wykorzystują istniejące warunki klimatyczne pozwala na uprawę tej rośliny nawet na słabszych stanowiskach.

Wyróżniamy trzy odmiany ziaren do zasiewu kukurydzy: flint, dent oraz typ mieszany flint-dent. Określenie FAO to wskaźnik wczesności odmian. Według klasyfikacji FAO istnieją cztery rodzaje ziaren: wczesne – FAO do 220, średnio wczesne – FAO 230-250, średnio późne – FAO 260-280, późne – FAO 290. Wczesność odmiany związana jest bezpośrednio z długością okresu wegetacyjnego. Wybór należy dopasować do potrzeb gospodarstwa. Jeśli zależy nam na wyższym plonie, weźmy raczej odmiany wczesne lub średnio-późne.

Zapotrzebowanie kukurydzy na wodę zmienia się w trakcie wzrostu roślin. W początkowym okresie wzrostu wymagania wodne są małe – od kiełkowania roślin do kwitnienia – opady w zupełności pokrywają potrzeby kukurydzy. Największe zapotrzebowanie roślin na wodę to okres kwitnienia. W okresie tym rośliny są również bardzo wrażliwe na niedobór składników pokarmowych oraz na wysokie temperatury.

Nawożenie kukurydzy jest uzależnione od naturalnej zasobności gleby, przedplonu i wysokości oczekiwanego plonu ziarna lub zielonej masy do zakiszania. Z trzech podstawowych składników pokarmowych (NPK) kukurydza najwięcej pobiera potasu i azotu, w mniejszej ilości fosforu. Należy również zapewnić dostępność wapnia i magnezu. O plonie roślin decyduje także odżywienie roślin mikroelementami głównie cynk, miedź i bor. W nowoczesnej technologii uprawy kukurydzy często fosfor wysiewa się „pod korzeń”, gdy siewnik do nasion jest wyposażony w aplikator nawozu. Stosuje się najczęściej fosforan amonu. Nawożenie potasem wykonuje się przedsiewnie najczęściej w formie soli potasowej. Nawożenie kukurydzy azotem stosuje się w większości przypadków jednorazowo, przedsiewnie w formie nawozów wolnodziałających najczęściej jest to mocznik. Azot pobierany jest przez kukurydzę przez cały okres wegetacji, przy czym najintensywniej w okresie od początku kwitnienia do dojrzałości mlecznej. Stosowanie azotu w pogłównie, w formie saletry amonowej, wiąże się z ryzykiem trwałego uszkodzenia roślin.

Kukurydza jest rośliną ciepłolubną a sytuacja pogodowa spowodowała, że optymalne warunki dla siewu kukurydzy były na przełomie kwietnia i maja. Optymalna gęstość siewu powinna zapewnić około 80 tysięcy roślin na hektar przy uprawie na ziarno i około 100 tysięcy przy uprawie na kiszonkę. Prawidłową obsadę roślin zapewnia wyłącznie wysiew nasion siewnikiem punktowym. Równomierne rozmieszczenie nasion w rzędach jest uzależnione od prędkości jazdy. Wolny początkowy wzrost kukurydzy powoduje duże zagrożenie ze strony chwastów. Wymagane jest stosowanie selektywnych herbicydów. Chwasty można zwalczać zarówno herbicydami stosowanymi doglebowo jak i nalistnie.

Zbiór kukurydzy na ziarno następuje, gdy osiąga ona dojrzałość omłotową to jest, gdy zawartość wody w ziarnie spada do 38 procent. Objawem pełnej dojrzałości ziarna jest pojawienie się u nasady ziarna, przy zarodku, tzw. czarnej plamki. Ciepła jesień sprawiała że ze zbiorem kukurydzy nie na problemów. W tym sezonie zbiór kukurydzy zaczął się nieco wcześniej. Już we wrześniu kukurydza na lżejszych stanowiskach nadawała się do zbioru. Plonowanie kukurydzy w tym roku jest zależnie głównie od stanowiska i odmiany. Plony kształtują się w granicach 8 -12 ton z hektara. Wilgotność ziarna jest i kształtuje się na poziomie poniżej 25 procent. Rolnicy nie maja problemu ze zbiorem oraz sprzedażą swoich plonów. Pojawiają się oferty kompleksowego zbioru obejmujący koszenie oraz transport prosto z pola. Oferta taka z roku na rok cieszy się sporym zainteresowaniem, szczególnie rolników którzy nie posiadają własnych środków transportowych o odpowiednich gabarytach.

Tekst i zdjęcie: Paweł Stasiak, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w powiecie kępińskim, gmina Kępno