Zioła w domu i ogrodzie
Wraz z rozbudzeniem świadomości wśród konsumentów w zakresie ekologii i produkcji zdrowej żywności, wzrasta zainteresowanie tym, co zdrowe i zarazem modne. Nie dziwi zatem, że coraz więcej osób sięga po domową uprawę ziół i hoduje te wartościowe rośliny na własny użytek.
Według nomenklatury botanicznej słowo „zioło” wywodzi się od słowa „ziele” i oznacza nadziemną, a niezdrewniałą część rośliny. Z upływem lat definicja ta została zmodyfikowana, dlatego obecnie przyjmuje się, że zioła to rośliny zawierające substancje, które wpływają na metabolizm człowieka oraz dostarczają surowców zielarskich.
Rodzaje i właściwości ziół
Rośliny zielarskie można podzielić na kilka kategorii: rośliny lecznicze, przyprawowe, olejkodajne (olejkowe), zawierające powyżej 0,01% olejku eterycznego o przyjemnym zapachu i specyficznym smaku oraz rośliny barwierskie, wykorzystywane do produkcji cennych barwników. Podział ten zdaje się być jednak bardzo często zawodnym, ze względu na to, że niektóre z roślin zielarskich można zakwalifikować do wielu kategorii. Do ziół typowo leczniczych zalicza się na przykład szałwię i tymianek, natomiast zioła przyprawowe często znajdują zastosowanie również w lecznictwie, to jest kminek i czarnuszka. Rośliny lecznicze i przyprawowe cieszą się popularnością i szerokim uznaniem, w oparciu o wiedzę przekazywaną od pokoleń, ale również dzięki wynikom badań naukowych w zakresie nowoczesnej fitoterapii. Przyprawy wywierają wpływ na układ trawienny, zwiększają wydzielanie śliny, pobudzają wydzielanie soków żołądkowych, działają moczopędnie. Niektóre z roślin zielarskich, takich jak czosnek i cebula posiadają właściwości bakteriobójcze.
Zioła to dary natury, które z łatwością można uprawiać i pielęgnować we własnym ogródku, a nawet balkonie. Powszechnie znane zioła są zazwyczaj wykorzystywane jedynie jako przyprawy kulinarne, przez co ich potencjał zostaje często niewykorzystywany. Poniżej wymieniono zioła, których właściwości warto znać i stosować na przykład w domowej apteczce.
Tymianek stanowi jedną z podstawowych przypraw w kuchni polskiej, jest używany do mięs, sosów, sałat, serów i ryb. Tymianek to także naturalne źródło żelaza. Posiada właściwości dezynfekujące, odwadniające, odrobaczające. Znany jest jako zioło moczopędne. Tymianek z pewnością można zaliczyć do ziół przyprawowych, leczniczych, a także olejkodajnych.
Bazylia jest stosowana jako przyprawa i dodatek do niemalże każdej potrawy. Wpływa korzystnie na układ nerwowy, stosowana jako środek antydepresyjny i uspokajający. Bazylia wspomaga funkcjonowanie układu trawiennego i pokarmowego, niwelując wzdęcia. Wykazuje działania przeciwkaszlowe i poprawia pracę nerek. Ze względu na olejki eteryczne, coraz częściej stosowana w zwalczaniu owadów.
Pietruszka jest uznawana za postawę dobrego rosołu. Poza znanymi wszystkim walorom kulinarnym, pietruszka to cenne źródło witamin. Posiada liczne właściwości prozdrowotne, ze względu na właściwości detoksykacyjne jest dedykowana osobom, które na co dzień przebywają w zanieczyszczonym środowisku, bądź spożywających niezdrowe jedzenie, alkohol czy wyroby tytoniowe. Poprawia apetyt i spowolniony metabolizm.
Mięta wykazuje działania wzmagające łaknienie, przez co może być stosowana w walce z brakiem apetytu, a także w przypadkach spowolnionego metabolizmu. Mięta pobudza wydzielanie soku żołądkowego, działa żółciopędnie, przez co ułatwia trawienie. Pomaga w normalizacji pracy przewodu pokarmowego, eliminuje wzdęcia.
Lubczyk słynie z licznych właściwości prozdrowotnych. Działa rozluźniająco na mięśnie jelit, wspomaga leczenie chorób układa moczowego. Wzmacnia organizm w pozbywaniu się toksyn. Stosowany jako napar, wspomaga organizm w przeciwdziałaniu miażdżycy i powstawaniu zakrzepów oraz w leczeniu łuszczycy.
Czosnek - jego właściwości są znane od lat w leczeniu przeziębienia i infekcji. Preparaty z czosnku mają korzystny wpływ na przepływ krwi oraz stan naczyń krwionośnych. Czosnek jest ceniony w leczeniu zmian skórnych w postaci czyraków, ropni i innych chorób skóry. Posiada również działanie przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, przeciwmiażdżycowe, przeciwwirusowe, obniża ciśnienie krwi, wzmacnia odporność.
Zioła od wieków towarzyszą człowiekowi. Stanowią urozmaicenie potraw i pomagają w walce z różnymi dolegliwościami. Spożywajmy je więc na zdrowie.
