Śródziemnomorski zielnik - uprawa ziół w ogrodzie i na balkonie
Zioła są ozdobą i jednocześnie cennym dodatkiem do potraw, znajdzie się dla nich miejsce również w domowej apteczce. Mogą być uprawiane zarówno w ogrodzie, jak i na tarasie czy balkonie. Przy sadzeniu ziół istotne będzie nasłonecznienie, odpowiednie podłoże oraz dobór odmian.
Najbardziej popularne zioła jednoroczne to bazylia, majeranek, oregano, melisa, pietruszka, kminek, kolendra siewna, koper, cząber ogrodowy oraz tymianek pospolity. Zioła wieloletnie to lubczyk, bylica, kozłek lekarski, dziurawiec, ruta zwyczajna rozmaryn lekarski, hyzop, stewia, estragon, mięta.
Uprawa ziół – nasłonecznienie, podłoże i donice
Do uprawy w donicach polecane są gatunki pochodzące z łagodnego klimatu, na przykład rejonu Morza Śródziemnego. Przykładem jest bazylia czy oregano. Potrzebują one sporo ciepła i słońca do prawidłowego rozwoju. Posadzone w cieniu będą się wyciągać, blednąć i obumierać, a co najważniejsze z użytkowego punktu widzenia, będą mniej aromatyczne. Przeznaczając dla ziół słoneczne stanowisko unikniemy tego problemu. Ogródek ziołowy na balkonie czy w ogrodzie powinien mieć wystawę południową, południowo-wschodnią lub południowo-zachodnią. Miejsce powinno byś równocześnie delikatnie osłonięte przed południowym słońcem.
Podłoże dla ziół powinno być próchniczne, przepuszczalne, lekkie, nie zasklepiające się i bardzo zasobne. Można do niego dodać perlit w celu zapewnienia optymalnych warunków powietrzno-wodnych. Jeśli podłoże nie jest wystarczająco zasobne, to uzupełnienie go w niezbędne makro i mikro elementy jest koniecznym zabiegiem. Jest on szczególnie ważny przy uprawie ziół użytkowych, z których często będziemy pozyskiwać surowiec zielarski, gdyż odpowiednio zasobne podłoże pozwoli roślinom szybciej się regenerować. Jeśli zdecydujemy się na uprawę w donicach czy skrzyniach, nie należy zapominać o odpowiednim drenażu, ponieważ znaczna część ziół lepiej znosi okresowe niedobory wody aniżeli jej nadmiar. Woda nigdy nie powinna zalegać w donicy!
Na rynku jest dostępnych wiele rodzajów donic. Mogą to być donice ceramiczne, które zapewniają lepszą przepuszczalność i wymianę powietrza, ale są dość ciężkie i trudne w transporcie. Są jednak mniej podatne na przewrócenie przez porywy wiatru. Pojemniki plastikowe są lżejsze i tańsze, ale woda z nich szybciej odparowuje, ponieważ szybciej się nagrzewają. Skrzynie czy donice mogą być również drewniane, kupione lub wykonane samodzielnie. Donice mogą być znacznych rozmiarów, wówczas sadzimy w nich kilka, kilkanaście roślin, ale pamiętajmy, by nie posadzić ich zbyt gęsto. Zaleca się, aby odstęp pomiędzy roślinami wynosił około 30 centymetrów. Donice mogą być też małych rozmiarów, w których będziemy uprawiać pojedyncze rośliny. Natomiast w donicach odpornych na niskie temperatury można posadzić zioła wieloletnie. Jeśli przestrzeń na aranżację zielnika nie jest duża, można wykorzystać pojemniki kaskadowe, przeznaczone specjalnie pod uprawę ziół. Innym sposobem na poradzenie sobie z niewielką powierzchnią jest zastosowanie donic podwieszanych, donic ściennych lub zielonych ścian.
Należy również zwrócić uwagę by nie łączyć w jednym pojemniku roślin silnie rosnących, jak na przykład mięta, oregano czy szałwia, które wymagają dużej przestrzeni, z ziołami delikatnymi, słabo rosnącymi, czyli bazylią, majerankiem, rozmarynem, ponieważ mogą zostać zagłuszone i nie wytrzymają konkurencji o składniki pokarmowe.
Czym kierować się przy wyborze gatunków i odmian?
Zioła to bardzo różnorodna grupa roślin. Dzięki temu można je ciekawie skomponować pod względem kolorystycznym, stosując odmiany o kolorowych liściach, na przykład czerwona bazylia i żółte oregano. Komponować rośliny możemy również pod względem pokroju, wielkości czy kształtu liści. Kompozycje takie posadzone w oryginalnej skrzyni lub metalowym wiadrze, będą nie tylko ziołem czy przyprawą, ale będą też zdobiły taras lub balkon. Zioła również ciekawie wyglądają w kompozycjach zaaranżowanych w stylu prowansalskim, gdzie wykorzystuje się bielone skrzynie lub cynowe wiadra. W kompozycje można urozmaicić kwitnącymi ziołami, na przykład nagietek, ogórecznik lekarski, jeżówka purpurowa i rumianek czy lawenda.
Przy wyborze ziół wszystko zależy od naszych upodobań. Sadźmy te rośliny, które lubimy najbardziej. Miłośnicy włoskiej kuchni będą uprawiali najchętniej typowo włoskie zioła do których zlicza się bazylię, oregano, rozmaryn, tymianek i szałwię. Bogactwo świata ziół sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie i swoich bliskich.