Roślina multiwitamina

Warunki uprawy

Jest to roślina wieloletnia, co oznacza, że można ją zbierać przez kilka lat bez konieczności przesadzania. Najlepiej rośnie w klimacie umiarkowanym, na glebach żyznych i dobrze nawodnionych. Wymaga sporej ilości światła słonecznego i odpowiedniego odczynu gleby (lekko zasadowej). Dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu lucerna jest odporna na susze i ma zdolność wiązania azotu z atmosfery, co czyni ją rośliną korzystną dla gleby.

Istotny jest wybór stanowiska i przygotowanie gleby. Lucerna najlepiej rośnie w miejscach nasłonecznionych, na glebach żyznych, dobrze przepuszczalnych i o lekko zasadowym odczynie pH (między 6,5 a 7,5). Gleba powinna być dokładnie przygotowana przed zasiewem poprzez nawodnienie i nawożenie. Nawodnienie w przypadku lucerny szczególnie ważne jest w pierwszych tygodniach po zasiewie bo jej młode rośliny wymagają odpowiedniego nawilżenia. Jeżeli chodzi o nawożenie lucerna dobrze reaguje na nawozy organiczne, takie jak kompost, który dostarcza potrzebnych minerałów. Ponieważ jest rośliną strączkową, korzysta z symbiozy z bakteriami wiążącymi azot, co redukuje potrzebę dodatkowego nawożenia azotowego.

Siać płytko, nawadniać regularnie

Najlepszy czas na siew lucerny przypada na wczesną wiosnę lub późne lato. Warto pamiętać o odpowiedniej głębokości siewu nasiona lucerny są niewielkie, dlatego powinny być wysiewane płytko – na głębokość około 1–2 cm. Ważne są odstępy między nasionami, zaleca się siać około 10–15 kg nasion na hektar, co daje odpowiednie zagęszczenie roślin. Optymalna temperatura gleby dla kiełkowania to 15–20°C. Po wzejściu, lucerna wymaga systematycznej pielęgnacji, szczególnie młode rośliny potrzebują regularnego nawadniania, szczególnie w okresach suszy. Starsze rośliny dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu dobrze znoszą suche warunki. Roślina jest wrażliwa na chwasty, zwłaszcza we wczesnych stadiach rozwoju. Warto regularnie usuwać chwasty mechanicznie lub stosować naturalne metody kontroli, aby nie zakłócały wzrostu lucerny.

Zbiór kilka razy w roku

Lucerna jest rośliną wieloletnią więc może być zbierana kilka razy w ciągu sezonu, co czyni ją ekonomiczną uprawą. Pierwszy pokos przypada najczęściej na późną wiosnę, gdy roślina osiągnie wysokość około 30–40 cm. Przy kolejnych pokosach zbiór można powtarzać co około 30–40 dni, w zależności od warunków pogodowych i intensywności wzrostu. Rośliny powinny być koszone na wysokości 5–10 cm nad ziemią, aby zachować zdolność do odrostu.

Rotacja i odnawianie upraw

Lucerna to roślina, która wzbogaca glebę w azot, co czyni ją idealnym przedplonem dla wielu innych roślin. Po około 4-5 latach jednak należy zmienić miejsce jej uprawy, aby zapobiec wyjałowieniu gleby oraz gromadzeniu się patogenów i szkodników. Uprawa lucerny jest stosunkowo prosta, ale wymaga regularnej pielęgnacji, szczególnie na początku wzrostu. Dzięki jej wieloletniemu charakterowi i wartości odżywczej jest świetnym wyborem dla rolników poszukujących efektywnej rośliny pastewnej.

Wartości odżywcze lucerny

Lucerna jest wyjątkowo bogata w składniki odżywcze, takie jak:

• Witaminy (szczególnie A, C, E oraz K);
• Minerały (żelazo, magnez, wapń, potas);
• Białko (zawiera pełnowartościowe białko, co czyni ją popularnym dodatkiem w diecie wegańskiej i wegetariańskiej);
• Błonnik i chlorofil (jej zielone liście są bogate w błonnik i chlorofil, które wspierają procesy trawienne i oczyszczające organizm).

Zastosowanie lucerny

Lucerna ma szerokie zastosowanie, które obejmuje: Pasza dla zwierząt: główne zastosowanie lucerny to pasza dla bydła i koni, ponieważ dostarcza dużej ilości białka i jest łatwo strawna.

Lucerna, zwana także alfalfa, jest jedną z najpopularniejszych roślin pastewnych na świecie i odgrywa kluczową rolę w rolnictwie, szczególnie w hodowli zwierząt. Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom odżywczym i wysokiej strawności, lucerna jest ceniona jako pasza dla bydła, owiec, kóz, a także koni.

Główne powody zastosowania lucerny w żywieniu zwierząt

• Bogata w białko. Lucerna ma wysoką zawartość białka (nawet do 20-25 procent w suchej masie), co czyni ją wartościowym składnikiem paszy dla zwierząt potrzebujących intensywnego żywienia, szczególnie w okresie wzrostu lub produkcji mleka.
• Wysoka zawartość witamin i minerałów. Lucerna jest źródłem witamin, takich jak witamina A, C, E i K, oraz minerałów, w tym wapnia, magnezu i potasu, które wspierają zdrowie i rozwój zwierząt.
• Źródło włókna. Włókno w lucernie poprawia trawienie i wpływa pozytywnie na mikroflorę jelitową przeżuwaczy. Dzięki temu zwiększa wydajność trawienia, co ma istotne znaczenie szczególnie dla bydła mlecznego.
• Naturalny probiotyk. Lucerna wspomaga rozwój zdrowej mikroflory w przewodzie pokarmowym, co jest szczególnie ważne dla przeżuwaczy. To wpływa na lepsze przyswajanie składników odżywczych z paszy.
• Uniwersalność. Lucernę można stosować zarówno w formie świeżej, jak i suszonej (siano), granulowanej czy kiszonki, co umożliwia łatwe dostosowanie do różnych systemów żywienia zwierząt.

Lucerna jest szczególnie ceniona w gospodarstwach nastawionych na hodowlę mleczną, gdyż wspomaga produkcję mleka dzięki swojemu bogatemu profilowi odżywczemu.

• Ziołolecznictwo. Liście lucerny są wykorzystywane w medycynie naturalnej, ponieważ mają właściwości przeciwzapalne, wspierają układ odpornościowy i mogą pomagać w obniżeniu cholesterolu.
• Kosmetyki. Ekstrakt z lucerny jest dodawany do kosmetyków przeciwstarzeniowych ze względu na właściwości antyoksydacyjne.
• Dieta. Młode kiełki lucerny są często stosowane jako dodatek do sałatek, kanapek i koktajli. Są lekkostrawne i stanowią świetne źródło składników odżywczych.

Tekst: Katarzyna Budna, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w powiecie konińskim

Zdjęcie: Freepik