Ostropest plamisty - korzyści z jego spożywania

Charakterystyka rośliny

Ostropest plamisty (Silybum marianum) to jednoroczna roślina z rodziny astrowatych, posiada intensywnie fioletowe kwiaty oraz kłujące liście. W optymalnych warunkach dla rozwoju, ostropest plamisty potrafi osiągnąć nawet dwa metry wysokości. Roślina ta rośnie dziko na polach, nieużytkach i w ogródkach. Coraz częściej jest ona również uprawiana ze względu na swoje szerokie właściwości lecznicze, które znane są ludzkości już od starożytności. Jest to roślina łatwo dostępna, tania, a przede wszystkim bardzo skuteczna jako ziołowy lek na różne dolegliwości.

Ostropest jest tolerancyjny w stosunku do jakości gleby, jednak należy unikać gleb ciężkich, gliniastych. Optymalny odczyn to lekko kwaśny – pH około 6,0. Ostropest może być uprawiany w monokulturze nawet przez 20 lat. Posiany dwa lata z rzędu w tym samym miejscu, w kolejnych latach może rosnąć już bez siewu. Ma małe wymagania pokarmowe.

Roślina ta pochodzi z południa Europy i dlatego lepiej się czuje na cieplejszych stanowiskach. Potrzebuje słonecznego miejsca z umiarkowanie żyzną, przepuszczalną glebą. Ostropest plamisty bywa uprawiany jako roślina poplonowa i na paszę.

Świetnie może sprawdzić się jako ochrona plantacji przed zwierzyną leśną. Rośliny w okresie wegetacji pokryte są kolcami, podobnie jak ostrożeń czy oset. Dzika zwierzyna przez ten fakt unika kontaktu z rośliną.

Właściwości lecznicze – wątroba, trawienie, skóra

Działanie farmakologiczne ostropest zawdzięcza swoim owocom. Surowiec ten bogaty jest głównie w sylimarynę, która stanowi kompleks kilku substancji o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Przede wszystkim znana jest jednak z korzystnego wpływu na wątrobę i układ trawienny. Sylimaryna to kompleks pochodnych flawonoidów o właściwościach przeciwzapalnych, antyoksydacyjnych, rozkurczowych, odtruwających oraz żółciopędnych. Ostropest zawiera także witaminy (B2, D, E), cynk, selen i miedź. Ma właściwości odtruwające – dlatego stosowana jest przy zatruciu muchomorem sromotnikowym oraz w alkoholowej chorobie wątroby.

Sylimaryna pochodząca z ostropestu stabilizuje błony komórek wątrobowych, chroniąc ten ważny organ przed degeneracją spowodowaną toksynami, alkoholem czy nadmiarem leków. Produkty na bazie ostropestu są często wykorzystywane przez osoby po długotrwałej antybiotykoterapii, zatruciu alkoholem lub grzybami, po zapaleniu wątroby lub w przypadku, gdy w ich pracy zawodowej występuje ryzyko związane z narażeniem na działanie toksycznych substancji. Suplementacja ostropestem wspiera bowiem regenerację wątroby, hamuje zmiany martwicze i wnikanie toksyn do środka błon komórkowych.

Przy regularnym spożyciu tej rośliny nie tylko pobudzamy hepatocyty (komórki wątrobowe) do odbudowy, lecz również zapobiegamy nowym uszkodzeniom w obrębie wątroby, co jest szczególnie ważne w przypadku osób cierpiących na marskość, stłuszczenie czy zapalenie. Stosuje się go także przy leczeniu zapalenia wątroby, zwłaszcza typu C.

Zła dieta, brak ruchu i zażywanie leków to tylko niektóre powody bólów brzucha, zaparć i wzdęć. Choć w większości przypadków zmiana diety i wzbogacenie jej o duże ilości błonnika pomaga, to niektórym z nas potrzeba pomocy “z zewnątrz”. Zamiast jednak łykać kolejne tabletki, lepiej postawić na naturalne metody. Na problemy ze strony układu pokarmowego najlepiej sprawdzi się ostrokrzew plamisty.

Ostropest plamisty reguluje również procesy trawienne - zwiększa wydzielanie soków trawiennych i wspiera działanie całego układu pokarmowego. Spożywając regularnie to ziele, znacząco przyspieszymy metabolizm oraz spalanie tłuszczu, a także pozbędziemy się nadmiaru wody i toksyn z organizmu, co okazuje się niezwykle przydatne dla osób odchudzających się lub chcących pozbyć się cellulitu.

Badania wykazują, że regularne spożywanie ostropestu plamistego stabilizuje również poziom cholesterolu. Dzięki temu roślina ta zapobiega powstawaniu zmian miażdżycowych. Obniża ona również poziom cukru we krwi, a także wykazuje pozytywny wpływ na gospodarkę sercowo-naczyniową, wzmacniając ściany naczyń krwionośnych i działając przeciwzakrzepowo.

Mielony ostropest plamisty znalazł zastosowanie nie tylko w kuchni, ale również w kosmetyce ze względu na zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, witaminy E oraz sylimaryny o wysokim potencjale antyoksydacyjnym. Zmielone nasiona wystarczy połączyć z olejkiem migdałowym bądź oliwą z oliwek i gotową papkę nałożyć na twarz, a następnie spłukać po około pół godziny. Taka maseczka zadziała bardzo regeneracyjnie, szczególnie po intensywnym opalaniu - nawilży, odżywi skórę oraz załagodzi podrażnienia. Dlatego warto wykonywać tego typu zabieg w przypadku wysuszonej, podrażnionej i skłonnej do zmarszczek skóry.

Zastosowanie i dawkowanie

Ten naturalny środek leczniczy właściwie nie wykazuje skutków ubocznych. Zdecydowanie odradza się jednak jego użycie w przypadku bardzo ciężkich zatruć, niedrożnych kanalików żółciowych czy alergii na inne rośliny z rodziny astrowatych (na przykład rumianek, nagietek). W przypadku kobiet w ciąży, w czasie laktacji oraz dzieci poniżej 12 roku życia, należy skonsultować suplementację ostropestem z lekarzem.

Jeden ze sposobów to przygotowanie maceratu z ostropestu poprzez zalanie nasion wodą i pozostawienie ich na kilka godzin w ciemnym miejscu. Tak przygotowany suplement przyjmujemy doustnie maksymalnie przez 3 tygodnie.

Druga opcja polega na zmieleniu owoców i przygotowaniu z nich naparu, nalewki lub wykorzystanie ich jako dodatku do sałatek czy kanapek. Można też kupić gotowe preparaty: olej bądź tabletki z ostropestu plamistego. Wybór jest bardzo szeroki i każdy na pewno znajdzie dla siebie najbardziej odpowiednią formę suplementacji.

Nie ma wątpliwości, że ostropest plamisty wykazuje duży wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. Można stosować go profilaktycznie w celu oczyszczenia i wzmocnienia, bądź wspierająco w terapii wielu schorzeń i chorób. Forma suplementacji zależy od nas, ale pewne jest, że regularne stosowanie produktów z ostropestem przyniesie nam w niedługim czasie zaskakująco dobre rezultaty.

Bez wątpienia tabletki mają większą zawartość sylimaryny niż olej z ostropestu. Dzięki standaryzowaniu sproszkowanego ekstraktu znamy dokładną zawartość składników aktywnych w dziennej dawce. Olej natomiast oprócz cennej substancji, jaką jest sylimaryna, zawiera duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także witaminę E, C i K, garbniki, fitosterole oraz minerały.

Jeśli jest dobrej jakości to stanowi bogate źródło naturalnego antyoksydantu. Wpływa on na poprawę wyników cholesterolu, świetnie sprawdza się w kuchni jako dodatek do sałatek, zup czy sosów. Ma bardzo ciekawy lekko goryczkowy, orzechowy smak. Musi być on jednak nierafinowany, zimno tłoczony, niefiltrowany i świeży, ponieważ tylko wtedy stanowi źródło najbardziej wartościowych składników. Tłoczony na zimno olej z ostropestu jest bardzo często wybierany przez osoby, którym zależy na naturalnej, ziołowej suplementacji. Regularne spożywanie oleju z ostropestu umożliwi prawidłową pracę wątroby, pomoże w zwalczaniu wolnych rodników i poprawi funkcjonowanie całego organizmu, pobudzając w nim procesy oczyszczające.

Najlepszym rozwiązaniem jest używanie oleju z ostropestu w kuchni według potrzeb, przy regularnym stosowaniu tabletek. Wtedy nie tylko poprawimy profil lipidowy, ale również wspomożemy pracę wątroby i procesy trawienne.

Suchy ekstrakt z owoców ostropestu plamistego stosuje się głównie profilaktycznie w celu ochrony komórek wątrobowych, które są narażone na uszkodzenia, na przykład podczas stosowania wielu leków. Niemniej ostropest plamisty zastosowanie znalazł również w leczeniu takich schorzeń jak zapalenie i marskość wątroby. Ponadto roślina wykorzystywana jest również jako ochrona na komórki błony śluzowej żołądka, środek poprawiający łaknienie i trawienie ciężkostrawnych posiłków, rozkurczowy, ale także działający przeciw wolnym rodnikom i wspomagający w terapii onkologicznej.