Najlepsze odmiany kukurydzy z przeznaczeniem na ziarno i kiszonkę

Rok 2021 na większości terenów kraju odznaczył się jako sprzyjający dla osiągnięcia wysokich plonów kukurydzy, zarówno na ziarno, jak i kiszonkę. Co więcej, powierzchnia zasiewów według danych zgromadzonych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykazała, iż mieliśmy do czynienia z rekordowymi zasiewami, czyli 1,7 miliona hektara w naszym kraju. Korzystny rozkład opadów, mimo występujących chłodnych dni tuż po wysiewie, nie zakłócił potencjału plonotwórczego większości odmian. W związku z powyższym należy spodziewać się, iż w roku 2022 zainteresowanie tą uprawą nadal będzie cieszyło się dużym zainteresowaniem.

Jednak do zasiewów jeszcze daleka droga i duże potrzeby pokarmowe kukurydzy przy wysokich cenach środków produkcji mogą spowodować redukcję zasiewów, ale o tym przekonamy się już za kilka miesięcy. Faktem niepodważalnym jest to, iż w rejestrze mamy setki odmian kukurydzy i ciągle możemy zaobserwować wpis kolejnych odmian. Wybór jednej konkretnej dopasowanej do potrzeb każdego z rolników w gąszczu zarejestrowanych oraz nowych odmian, to nie lada wyzwanie.

Odmiany kukurydzy

Za pomocnika w wyborze możemy uznać Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU), który corocznie udostępnia informacje o wynikach plonowania odmian rozpoznawczych oraz porejestrowych w kierunku użytkowania na ziarno oraz kiszonkę. Dane zamieszczone przez ośrodek zostają sporządzone w formie tabeli ilustrującej poziom plonowania na przestrzeni kilku lat oraz wilgotność ziarna podczas zbioru.

Odmiany kukurydzy zostały podzielone na trzy grupy wczesności, to znaczy wczesne, średnio-wczesne oraz średnio-późne, w zależności od liczby FAO (międzynarodowy wskaźnik wczesności odmian). Mnogość odmian kukurydzy może przysporzyć niemały problem w dokonaniu właściwego wyboru. Pierwszym kryterium powinien być kierunek użytkowania odmiany. W przypadku odmian z przeznaczeniem na ziarno, istotne elementy to: potencjał plonotwórczy, podatność na wyleganie, odporność na porażenie grzybami, zarówno łodyg, jak i kolb, a także wysokość roślin. W przypadku użytkowania kukurydzy na kiszonkę, istotne parametry to między innymi strawność roślin, efekt zielonego liścia oraz pokrój całych roślin.

Analizując tabelę udostępnioną przez COBORU możemy zauważyć, iż wzorzec plonowania w przypadku odmian wczesnych ustalono na poziomie 123,7 decytony z hektara i jest to jeden z najwyższych wyników na przestrzeni ostatnich kilku lat. Dla porównania, w roku 2019 plon ustalono na niespełna 107 dt/ha.

Wśród trzech najlepiej plonujących odmian możemy znaleźć:
a) KWS Amavit - mieszaniec pojedynczy, ziarno w typie flint-dent, przeznaczona na gleby wolno nagrzewające się, mocny efekt zielonego liścia,
b) KWS Odorico - nowość z hodowli KWS, mieszaniec trójliniowy,
c) Es Fieldgold - FAO 220, typ ziarna flint/dent, odmiana charakteryzuje się bardzo szybkim wzrostem początkowym, bardzo wysoką zdrowotnością na fuzarium kolb.

Z kolei wśród krajowych odmian najlepiej zaprezentowały się :
a) SM Jurand - FAO 230, odmiana trójliniowa, ziarno flint/dent, rozwój w początkowej fazie średni podobnie jak wysokość roślin, duża odporność na choroby fuzarium,
b) Sm Wawel - FAO 230, ziarno w typie flint/dent, rośliny średniej wysokości, duża odporność na głownię kolb,
c) Hodowla saatbau – Tipico – odmiana zarejestrowana w 2020 roku, rośliny bardzo wysokie, charakteryzujące się bardzo mocnym efektem zielonego liścia, typ ziarna flint/dent, może być wysiewana nawet na glebach lekkich,
d) Keltico - FAO 230, odmiana z przeznaczeniem na ziarno oraz kiszonkę, ziarno typu flint/flint/dent, podobnie jak w przypadku Tipico może być uprawiana na glebach słabszych.

Kolejną grupę stanowią odmiany średnio-wczesne, wśród których plonowaniem na ziarno wyróżnia się odmiana z hodowli Pioneer p8834. Niezależnie od analizowanego roku, uzyskała ona potencjał wzorca na poziomie 109%. Ziarno tej odmiany jest w typie dent, odznacza się bardzo szybkim wzrostem początkowym, jest to mieszaniec w typie aquamax charakteryzujący się wysoką odpornością na okresowe braki wody. Na czele stawki z tej samej hodowli znalazła się jeszcze jedna odmiana, to znaczy p8329. W przypadku tej odmiany uwagę zwraca niska wilgotność ziarna w czasie zbioru (26,9%). Jest to mieszaniec pojedynczy, ziarno w typie flint/dent, charakteryzujący się wysoką odpornością na wszelkiego rodzaju grzyby występujące w uprawie kukurydzy.

W przypadku odmian przeznaczonych na kiszonkę na czele stawki znalazła się odmiana pochodząca z hodowli roślin Smolice SM Varsovia - odmiana trójliniowa, rośliny wysokie do bardzo wysokich, charakteryzujące się wysoką strawnością oraz dynamicznym wzrostem początkowym. Kolejną odmianą, która uzyskała 106% wzorca jest odmiana Tiguan - mieszaniec hodowli Saaten Union, trójliniowy, ziarno w typie flint/dent. Rośliny wysokie dobrze ulistnione odznacza się silnym efektem zieloności oraz niskim porażeniem roślin przez grzyby fuzarum.

Ostatnią grupę z analizowanych stanowią odmiany średnio-późne, które charakteryzuje najdłuższy okres wegetacyjny. W związku z powyższym powinny być wysiewane w najcieplejszych regionach kraju, w których możliwe jest uzyskanie pełni dojrzałości roślin. Odmianami najlepiej plonującymi w tej grupie są es Winway - mieszaniec pojedynczy, ziarno typu dent, bardzo dobrze radzi sobie na glebach lekkich i średnich, charakteryzuję się wysoką odpornością na grzyby fuzarium. Kolejną odmianą na szczycie plonowania jest Es Broadway, który w przeciwieństwie do poprzednika, zalecany jest do wysiewu na najlepszych stanowiskach, daje rośliny wysokie z dużą odpornością na wyleganie. Z kolei w przeznaczeniu na kiszonkę dominującą hodowlą jest firma KWS (Adaptico, Karismo oraz Kentos), które stanowią szczyt w tabeli plonu roślin na kiszonkę.

Piotr Marcinkowski