Młody Rolnik Q&A

O co najczęściej pytają osoby zgłaszające się do programu „Młody Rolnik”? Doradcy Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu Jarosław Cieśla i Dominika Jurcz odpowiadają.

Kto może skorzystać z programu młody rolnik?

Z programu młody rolnik mogą skorzystać osoby fizyczne, które:

w dniu złożenia wniosku mają ukończone 18 lat i mają nie więcej niż 40 lat (nieukończone 41 lat);
rozpoczęły prowadzenie działalności rolniczej nie wcześniej niż w okresie 24 miesięcy przed dniem złożenia wniosku albo nie rozpoczęły jeszcze prowadzenia działalności rolniczej;
posiadają numer identyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
posiadają odpowiednie kwalifikacje zawodowe lub umiejętności przydatne do prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie jako kierujący albo zobowiążą się do ich uzupełnienia, z wyłączeniem stażu pracy, w okresie 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy i rozpoczną uzupełnianie kwalifikacji (wykształcenia) najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy;
złożyły biznesplan, spełniający warunki określone w Regulaminie naboru wniosków oraz zobowiążą się do zrealizowania tego biznesplanu w terminie nie dłuższym niż 3 pełne lata kalendarzowe następujące po roku wyjściowym niezależenie od daty zawarcia umowy.

Na co może wydać młody rolnik pieniądze uzyskane z programu?

1.Pomoc przyznaje się na rozpoczynanie i rozwój działalności rolniczej w gospodarstwie w zakresie wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania do sprzedaży nieprzetworzonych produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie,

2. W ramach interwencji będą wspierane inwestycje w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne zrealizowane od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

3. W ramach inwestycji w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, uwzględnia się przede wszystkim następujące kategorie inwestycji:

inwestycje budowlane związane z budynkami lub budowlami wykorzystywanymi do wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania ich do sprzedaży;
zakup nieruchomości rolnych;
zakup stada podstawowego zwierząt gospodarskich;
inwestycje w nasadzenia trwałe w sadach i na plantacjach wieloletnich;
zakup nowych maszyn, urządzeń, wyposażenia, sprzętu, w tym sprzętu komputerowego, pojazdów służących wsparciu wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania ich do sprzedaży;
zakup wartości niematerialnych i prawnych służących wsparciu wytwarzania nieprzetworzonych produktów rolnych lub przygotowania ich do sprzedaży, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż 1 rok (między innymi programy komputerowe).

Czy wniosek może złożyć osoba nieposiadająca wykształcenia rolniczego?

Może, jednak zobowiązana jest do ich uzupełnienia, z wyłączeniem stażu pracy, w okresie 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy i rozpoczną uzupełnianie kwalifikacji (wykształcenia) najpóźniej w terminie 12 miesięcy od dnia przyznania pomocy. Za brak wykształcenia rolniczego nie uzyska się wymaganych punktów z tytułu kwalifikacji zawodowych/umiejętności.

Czy jest wymagana minimalna powierzchnia gospodarstwa?

Przejmowane gospodarstwo musi spełniać jedno z dwóch kryteriów wielkościowych. Albo kryterium powierzchniowe, gdzie wymagana jest minimalna powierzchnia gospodarstwa, która za 2023 rok wynosi 11,42 ha. Jeżeli przejmowane gospodarstwo nie spełnia kryterium powierzchniowego wówczas musi spełnić kryterium minimalnej wielkości ekonomicznej, która wynosi 15 000 euro.

Ile hektarów musi przejąć młody rolnik?

Przynajmniej 50% powierzchni średniej powierzchni gospodarstwa w danym województwie, a w województwach w których średnia powierzchnia gospodarstwa przekracza średnią powierzchnię gospodarstwa w kraju wówczas minimalna powierzchnia przejmowanych na własność gruntów musi stanowić 50% średniej krajowej (w 2024 roku 5,71 ha).

Czy są wymagane zwierzęta w gospodarstwie?

Nie, jednak za prowadzenie za prowadzenie produkcji zwierzęcej można uzyskać 2 punkty. Punkty są przyznawane, jeśli co najmniej 50% wyliczonej w biznesplanie docelowej wielkości ekonomicznej gospodarstwa stanowi wielkość ekonomiczna osiągnięta z produkcji zwierzęcej. Jeśli punkty zostaną przyznane za to kryterium wyboru operacji wiąże się to z zobowiązaniem beneficjenta do prowadzenia produkcji zwierzęcej na poziomie co najmniej 50% docelowej wielkości ekonomicznej gospodarstwa do końca OZC.

Czy jako rozliczenie pomocy można zakupić grunty rolne?

Można ,wyłączenia zakupu dotyczą jedynie nabywania gruntów od najbliższej rodziny.

Czy grunty dzierżawione są wliczane do powierzchni gospodarstwa?

Tak, pod warunkiem że grunty dzierżawione są od KOWR lub JST a w przypadku prywatnych dzierżaw umowa dzierżawy została zawarta w formie aktu notarialnego albo z datą pewną oraz na okres co najmniej 8 lat, jednak nie krótszy niż do dnia upływu 5 lat od przewidywanego dnia wypłaty pierwszej raty pomocy .

Czy młody rolnik musi być ubezpieczony w KRUS?

Nie ma takiego obowiązku.

Za co można otrzymać punkty?

Powierzchnia UR w gospodarstwie w roku wyjściowym: maksymalnie 3 punkty.
Kwalifikacje zawodowe lub umiejętności: 1-4 punkty.
Różnica wieku pomiędzy przekazującym gospodarstwo a młodym rolnikiem powyżej 15 do 25 lat (przyznaje się 3 punkty); powyżej 25 lat (przyznaje się 5 punktów).
Przejmowanie gospodarstwa w całości: 4 punkty.
Uczestnictwo w systemach jakości: 1) unijnym systemie jakości: a) rolnictwo ekologiczne – 4 punkty, pod warunkiem objęcia tym systemem co najmniej 50 procent powierzchni UR tego gospodarstwa, b) innym niż rolnictwo ekologiczne (wymienionym w ust. 2) – 2 punkty; 2) krajowym systemie jakości – 1 punkt.
Wielkość ekonomiczna gospodarstwa w roku wyjściowym: maksymalnie 3 punkty.
Prowadzenie produkcji zwierzęcej: 2 punkty.
Dotychczasowa aktywność zawodowa wnioskodawcy: 1 punkt.

Pomoc nie może być przyznana, jeżeli wnioskodawca uzyskał mniej niż 7 punktów.

Czy dofinansowanie jest liczone w kwotach netto czy brutto?

Dofinansowanie jest liczone w kwotach netto.

Czy młody rolnik może kupić maszyny z zagranicy?

Tak , można zakupić maszyny z zagranicy, pod warunkiem, że maszyna jest fabrycznie nowa. Przy rozliczaniu pomocy beneficjent będzie poproszony o przedstawienie dokumentów przetłumaczonych przez tłumacza przysięgłego.

Czy są ograniczenia co do wielkości maszyn lub urządzeń rolniczych?

Tak. Maszyny powinny być dopasowane do wielkości i skali produkcji.

Jak przygotować się na spotkanie z doradcą w sprawie programu Młody Rolnik?

Przed wizytą u doradcy należy przygotować informacje o danych osobowych (w przypadku pozostawania w związku małżeńskim również dane małżonka) oraz dane osobowe osób przekazujących gospodarstwo, informacje o zasobach przejmowanego gospodarstwa (grunty, budynki, maszyny, zwierzęta), informacje na temat planowanych wydatków inwestycyjnych, planowanych kierunków rozwoju gospodarstwa. Przydatne podczas wizyty będą takie dokumenty jak wypisy z rejestru gruntów, umowy dzierżawy, polisy ubezpieczeniowe budynków, wniosek o dopłaty bezpośrednie obejmujący przejmowane grunty (również na dotychczasowego posiadacza), oferty handlowe na planowane inwestycje. Przyszły beneficjent musi posiadać numer ewidencyjny producenta rolnego, który jest niezbędny do przygotowania i złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

Jak długo trwa załatwienie formalności?

Czas przygotowania wniosku o przyznanie pomocy wraz z biznesplanem uzależniony jest przede wszystkim od kompletności dostarczonych dokumentów. W przypadku braków w dokumentacji doradca będzie zwracał się z prośbą o uzupełnianie dokumentów, co będzie wydłużało czas przygotowania wniosku. Należy pamiętać, iż nabór wniosków przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest ograniczony czasowo i nie ma możliwości przywrócenia terminu w przypadku nie złożenia wniosku w terminie. Przygotowanie wniosku od dostarczenia kompletnej dokumentacji może potrwać od kilku do kilkunastu dni, w zależności od charakteru przejmowanego gospodarstwa (liczba działek, produkcja zwierzęca, działy specjalne i tym podobne).

Ile czasu mija od wypełnienia wniosku przez doradcę do jego rozpatrzenia?

Czas rozpatrzenia wniosków przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uzależniony jest przede wszystkim od liczby złożonych w danym naborze wniosków. Wnioski złożone jesienią ubiegłego roku zostały częściowo rozpatrzone w drugim kwartale bieżącego roku. Część wniosków jest nadal rozpatrywanych.

Po wykonaniu inwestycji jak długo trzeba czekać na środki finansowe?

Pomoc wypłacana jest w dwóch etapach. Pierwszy wniosek o płatność musi być złożony w terminie 12 miesięcy od podpisania umowy. W pierwszym etapie rolnik otrzymuje 70 procent wsparcia czyli 140 tysięcy złotych. Kwota ta jest wypłacana jeszcze przed realizacją zaplanowanych inwestycji. Drugi wniosek o płatność pozostałej części pomocy należy złożyć po trzecim roku realizacji biznesplanu. Dla naboru z 2023 roku będzie to pierwszy kwartał 2027 roku a dla naboru z 2024 raku będzie to pierwszy kwartał 2028 roku. Do tego czasu należy zrealizować wszystkie cele zaplanowane w biznesplanie, w tym również zaplanowane inwestycje.

Od czego zależy wysokość przyznanego wsparcia finansowego?

Wysokość pomocy wynosi 200 tysięcy złotych i jest taka sama dla wszystkich beneficjentów.

Zdjęcie: AI Freepik

Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi