Rachunkowość rolna w powiecie gostyńskim
Od zarania dziejów ludzkość starała się ocenić opłacalność prowadzonej działalności gospodarczej. Nie inaczej było w rolnictwie. Współcześnie rachunkowość jest wykorzystywana przez rolników nie tylko do rozliczania się z państwowymi organami podatkowymi, ale głównie w celu określenia rentowności gospodarstw.
Po wstąpieniu do Wspólnoty Europejskiej w 2004 roku, Polska — podobnie jak inne kraje — została zmuszona do wprowadzenia jednolitego systemu rachunkowości rolnej dla celów wdrażania, oceny i prognoz Wspólnej Polityki Rolnej. Ów system, zwany w skrócie FADN (z języka angielskiego: Farm Accountancy Data Network) jest wykorzystywany do pozyskiwania danych rachunkowych od gospodarstw rolnych na zasadzie dobrowolnej zgody jego właściciela, z zachowaniem poufności jego danych osobowych oraz szczegółów zaszłości gospodarczych.
System raportowania
Uczestnik po całorocznym zbieraniu danych rachunkowych i innych zdarzeń w gospodarstwie otrzymuje raporty, dzięki którym może ocenić opłacalność produkcji w gospodarstwie, zadłużenie czy możliwość wdrożenia planowanych inwestycji.
System wyróżnia dwa raporty, dynamiczny i porównawczy, które pokazują konkretne dane: wszelkie przychody i rozchody w gospodarstwie, strukturę agrarną i pogłowie inwentarza żywego.
Raport dynamiczny przedstawia zmiany poszczególnych bieżących wskaźników w porównaniu do lat ubiegłych, w których prowadzona była rachunkowość. Raport porównawczy natomiast pozwala odnieść wyniki gospodarstwa względem innych o podobnej powierzchni gruntów rolnych czy pogłowiu zwierząt.
Klasyfikacja gospodarstw
W systemie FADN gospodarstwa rolne klasyfikuje się według dwóch kryteriów: typu rolniczego oraz wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Wielkość ekonomiczna określa wartość standardowej produkcji prowadzonej we wszystkich gałęziach gospodarstwa. Minimalny próg dla gospodarstw, które chcą wstąpić do sytemu i utrzymać się w nim, wynosi 4 000 euro.
Rachunkowość rolna FADN ma również inne zastosowania, które nie są związane z analizą poszczególnych gospodarstw. Jej wyniki zbiorcze wykorzystywane są między innymi przy określaniu plonowania, wydajności oraz wartości produktów rolnych przy wsparciu klęskowym, gdy rolnik sam nie posiada takich danych. Korzystają z niej również beneficjenci programów inwestycyjnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020, aby spełnić warunek prowadzenia uproszczonej rachunkowości w swoim gospodarstwie rolnym.
W 2022 roku ogólna liczba gospodarstw znajdujących się w systemie FADN, a będąca pod opieką doradców powiatu gostyńskiego zatrudnionych w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego, nie zmieniła się względem lat ubiegłych. Nastąpiły jednak nieznaczne zmiany w rozkładzie gospodarstw według wielkości ekonomicznej oraz typu rolniczego:
• gmina Gostyń – 4 gospodarstwa rolne
• gmina Piaski – 9 gospodarstw rolnych
• gmina Borek Wielkopolski – 9 gospodarstw rolnych
• gmina Pogorzela – 3 gospodarstwa rolne
• gmina Pępowo – 14 gospodarstw rolnych
• gmina Krobia – 7 gospodarstw rolnych
• gmina Poniec – 11 gospodarstw rolnych
• spoza powiatu gostyńskiego – 2 gospodarstwa rolne
| Klasa wielkości ekonomicznej ES | Zakres w euro | Liczba gospodarstw |
|---|---|---|
| 0 | € < 4 000 | nie dotyczy |
| 1 | 4 000 ≤ € < 8 000 | 0 |
| 2 | 8 000 ≤ € < 25 000 | 8 |
| 3 | 25 000 ≤ € < 50 000 | 14 |
| 4 | 50 000 ≤ € < 100 000 | 26 |
| 5 | 100 000 ≤ € < 500 000 | 11 |
| 6 | € ≥ 500 000 | 0 |
| Typy rolnicze TF | Liczba gospodarstw | |
|---|---|---|
| 1 | Uprawy polowe | 11 |
| 2 | Uprawy ogrodnicze | 0 |
| 3 | Winnice | nie dotyczy |
| 4 | Uprawy trwałe | 0 |
| 5 | Krowy mleczne | 22 |
| 6 | Zwierzęta trawożerne | 6 |
| 71 | Trzoda chlewna | 12 |
| 72 | Drób | 0 |
| 8 | Mieszane | 8 |
| 9 | Gospodarstwa niesklasyfikowane | 0 |
